Page 292 - Electrician 1st year - TT - Telugu

పవర్ (Power) అభ్్యయాసం 1.10.90 - 92 కోసం సంబంధించిన సిద్్ధ ధా ంతం

ఎలక్ట్రరీషియన్ (Electrician) - కొలత పరికరాలు

MC వోల్్ర మీటర్ ల పరిధి విసతిరణ - లోడింగ్ ఎఫెక్్ర - వోల్ట్రజ్ డ్ధ్ర ప్ ఎఫెక్్ర (Extension of range of MC
voltmeters - loading effect - voltage drop effect)

లక్ష్యాలు: ఈ పాఠం చివరోలు మీరు వీటిని చేయగలుగుతారు.
• వోల్్ర మీటర్ లో అద్నపు సిర్గస్ న్ర్లధం యొకకే విధిన్ ప్కర్కకేనండి
• వోల్ట్రజీ మరియు విద్ుయాత్ యొకకే పూరితి స్ా థా యి వికేంద్్ర్రకరణకు సంబంధించి మీటర్ యొకకే మొతతిం న్ర్లధం యొకకే విలువను ల�క్టకేంచండి.
• గుణకం యొకకే న్ర్లధ్ధన్ని న్ర్ణయించండి.

మీటర్ కద్లిక: వోల్టటేజీని కొలవడానిక్త బ్రస్ిక్ కరెంట్ మీటర్ యూనిటలులో,సర్కక్యూట్ యొకక్ వివిధ భాగాలలో వోల్టటేజ్ కొలవవచ్యచి.
కద్ల్కన్య ఉపయోగించవచ్యచి . ప్రతి మీటర్ కాయ్ల్ కు ఒక
కరెంట్ మీటర్ కద్ల్క అంతరీలునంగా వోల్టటేజీని కొలవగల్గినప్పటికీ,
స్ిథూర నిరోధం ఉంటుంద్ని మీకు త�లుస్య, అంద్్యవలలు, తీగచ్యటటే గుండా
మీటర్ కాయ్ల్ నిరవాహించగల్గ్న కరెంట్, అలాగ్న దాని కాయ్ల్
విద్్యయుత్ ప్రవహించినపు్పడు, ఈ నిరోధం అంతటా ఒక వోల్టటేజ్ డా్ర ప్
రెస్ిస్�టేన్సి చాలా తకుక్వగా ఉననింద్్యన దాని ఉపయోగం పరిమితం.
అభివృది్ధ చ�ంద్్యతుంది. ఓమ్ నియమం ప్రకారం, వోల్టటేజ్ డా్ర ప్ (E)
ఉదాహరణకు, పై�ై ఉదాహరణలో 1 మిల్లుయంపైియర్ మీటర్ కద్ల్కతో
నిరోధం R (E = IR) యొకక్ తీగచ్యటటే గుండా ప్రవహించే విద్్యయుత్ కు
మీరు కొలవగల గరిష్టే వోల్టటేజ్ 1 వోల్టే. వాసతివ ఆచరణలో, 1 వోల్టే కంటే
అన్యలోమాన్యపాతంలో ఉంటుంది.
ఎకుక్వ వోల్టటేజ్ కొలతలు అవసరం.
ఉదాహరణకు, పటం 1లో మీకు 0-1 మిల్లు ఆంపైియర్ మీటర్
గుణక న్ర్లధకాలు: ఒక పా్ర థమిక కరెంట్ మీటర్ కద్ల్క చాలా చినని
కద్ల్క ఉంది, ఇది 1000 ఓమ్ ల కాయ్ల్ నిరోధం కల్గి ఉంటుంది.
వోల్టటేజీలన్య మాత్రమే కొలవగలద్్య కన్యక, ఒక నిరోధానిని జోడించడం
మీటర్ కాయ్ల్ గుండా 1 మిల్లు ఆంపై�ర్ ప్రవహిస్యతి ననిపు్పడు దీనిక్త
దావారా మీటర్ కద్ల్క యొకక్ వోల్టటేజ్ పరిధిని పొ డిగించవచ్యచి .
కారణం అవుతుంది
క్రమం. ఈ రెస్ిసటేర్ యొకక్ విలువ ఏవిధంగా ఉండాల్ అంటే,
ఎఫ్.ఎస్.డి. కాయ్ల్ నిరోధం అంతటా అభివృది్ధ చేయబడిన వోల్టటేజ్: మీటర్ కాయ్ల్ నిరోధానిక్త జోడించినపు్పడు, మొతతిం నిరోధం ఏద�ైనా
అపై�లలుడ్ వోల్టటేజ్ కొరకు మీటర్ యొకక్ పూరితి స్ాథూ య్ కరెంట్ ర్నటింగ్ కు
కరెంటున్య పరిమితం చేస్యతి ంది.

ఉదాహరణకు, 10 వోలుటే ల వరకు వోల్టటేజీలన్య కొలవడానిక్త 1-మిల్లు
ఆంపైియర్, 1000-ఓమ్సి మీటరలు కద్ల్కన్య ఉపయోగించాలని
అన్యకుందాం. ఓమ్ నియమం న్యండి, కద్ల్కన్య 10-వోలుటే ల
మూలం దావారా అన్యసంధానించినటలుయ్తే, కద్ల్క గుండా 10 మిల్లు
ఆంపరులు ప్రవహిస్ాతి యని మరియు బహుశా మీటరున్య నాశనం
చేస్ాతి యని చూడవచ్యచి (I = E/R = 10/1000 = 10 మిల్లు
ఆంపర్సి).

అయ్తే మీటర్ రెస్ిస్�టేన్సి (ఆర్ ఎమ్) తో వరుసగా ఒక గుణక
నిరోధకానిని (R ) జోడించినటలుయ్తే మీటర్ కరెంటున్య 1 మిల్లు
MULT
ఆంపైియర్ కు పరిమితం చేయవచ్యచి. మీటర్ గుండా గరిష్టేంగా
1 మిల్లుల్మీటర్ మాత్రమే ప్రవహించగలద్్య కన్యక, మల్టేపులర్ రెస్ిసటేర్
E = I R = 0.001 x 1000 = 1 వోల్టే మరియు మీటర్ (R TOT = R MULT + R ) యొకక్ మొతతిం నిరోధం
M
M M
మీటర్ కరెంటున్య ఒకదానిక్త పరిమితం చేయాల్. milliampere.
తీగచ్యటటే గుండా సగం విద్్యయుత్ ప్రవాహం (0.5 మిల్లుఅంపై�ర్)
ఓమ్ నియమం ప్రకారం, మొతతిం ప్రతిఘటన
మాత్రమే ప్రవహిస్యతి ననిటలుయ్తే, అపు్పడు తీగచ్యటటే అంతటా వోల్టటేజీ
ఇలా ఉంటుంది: R TOT = E MAX /I = 10వోల్టే/0.001 యాంపైియర్
M
E = I R = 0.0005 x 1000 = 0.5 వోల్టే = 10,000 ఓమ్సి.
M M
కాయ్ల్ అంతటా అభివృది్ధ చ�ందిన వోల్టటేజ్ అని చూడవచ్యచి కాయ్ల్ కాన్ ఇది అవసరమెైన మొతతిం నిరోధం. అంద్్యవలలు, గుణక నిరోధం
దావారా ప్రవహించే కరెంట్ కు అన్యలోమాన్యపాతంలో ఉంటుంది. R = R R = 10000 - 1000 = 9000 ఓమ్సి.
MULT TOT M
అలాగ్న,కాయ్ల్ దావారా ప్రవహించే కరెంట్ అన్యలోమాన్యపాతంలో
పా్ర థమిక 1-మిల్లుయంపైియర్, 1000-ఓం మీటర్ కద్ల్క చేయవచ్యచి
ఉంటుంది కాయ్ల్ కు వోల్టటేజ్ వరితించబడుతుంది. కాబటిటే, క్రమాంకనం
ఇపు్పడు 0-10 వోల్టే లన్య కొలవండి, ఎంద్్యకంటే 10 వోల్టే లు
చేయడం దావారా మీటర్ స్ేక్ల్ కరెంట్ యూనిటలులో కాకుండా వోల్టటేజ్
272