Page 117 - Electrician -1st Year - TT
P. 117

(low resistance)ûV A[dLl TVuTÓ¡\Õ.
            Fig 1-p A[dLlTP úYi¥V ªuRûP  R
                                                            m
            Utßm  V  GuTÕ A§L ªuRûPÙs[
            úYôph ÁhPo AR²u ªuRûP R Gußm
                                                    v
            LôhPlThÓs[Õ. ¨ûXVô] úSo
            ªuú]ôhPjûR ªuRûP R Y¯VôL ùRôPo
            CûQl©p                  CûQdLlThÓs[
                                                                  R = Measured  value
                                                                   m
            AmÁhPÚdÏm ùNÛjRlTÓ¡\Õ. ªuRûP                          SÓjRW A[Ü ªuRûP (Medium resistance)
            U§l×j ùR¬VôR ªuRûP  (unknown resistance)
                                                                  SÓjRW A[Ü ªuRûPûV A[lTRtÏ
            Y¯VôL ùNpÛm ªuú]ôhPUô]Õ
                                                                  ¸rLôÔm               êuß              Øû\Ls
            AmÁhPo  'A'  þBp A[dLlThPÕ úTôXúY
                                                                  TVuTÓjRlTÓ¡\Õ.
            CÚdÏm G] ë¡jÕd ùLôiPôp CRû]
                                                                  • úYôph ÁhPo Utßm AmÁhPo Øû\
            ¸úZ ùLôÓdLlThÓs[ ãj§WjûRl
            TVuTÓj§d LQd¡PXôm.                                    • Åh vúPôu ©¬hw  (Wheatstone bridge
                         Voltmeter   reading                        method) Øû\
                    R m    =
                         Ammeter    reading                       • º¬v YûL KmÁhPo



            Km ÁhPo (Ohmmeter)

            úSôdLeLs:  ClTôPj§u Ø¥®p ¿eLs ùT\ úYi¥V A±Ü §\uLs
            • ùRôPo CûQl× YûL Km ÁhPo  (series type ohmmeter)-u ùNVpTÓm RjÕYm,
              AûUl× Utßm TVuLû[ ®[dÏRp
            • TdL CûQl× YûL Km ÁhP¬u (shunt type ohmmeter) ùNVpTÓm RjÕYm, AûUl×
              Utßm TVuLû[ ®[dÏRp.

            ªuRûPûV A[jRp  (Measurement of                        LWihûP LhÓlTÓjÕm ùW³vhPuv
            resistances) : SÓjRW ªuRûPLû[  (Medium                B¡VûYLs Es[].
            resistances) A[®Óm LÚ®L[ô] (instruments )
                                                                  JÚ Nodëh¥p ªuRûPûV A[lTRtLôL
            ùLp®u ©¬hw (Kelvin’s bridge), ÅhvúPôu
                                                                  Km ÁhPûWl TVuTÓjÕm Øu Nodëh¥p
            ©¬hw (Wheatstone bridge) vûXÓ YVo ©¬hw
                                                                  ùNpÛm LWihûP ¨ßj§ ®P úYiÓm.
            (Slide wire bridge) úTôvh B@©v ùTh¥
                                                                  úUÛm  GXdhúWôûXh¥d ùLlTô£hPo-
            Utßm Km ÁhPo B¡VûYL°u êXm
                                                                  I ¥vNôow ùNnVlTP úYiÓm. Km
            A[dLXôm.
                                                                  ÁhP¬p ARàPú] Nlû[ (cell) êXdáß
            G²àm EVokR A[Ü ªuRûP  (high                           Es[ùRuTûR ¨û]®p ùLôs[ úYiÓm.
            resistances)ûV ùULô Km ÁhPo Utßm                      º¬v YûL Km ÁhPo  -AûUl×  (Series
            ùUdLo úTôu\ A[®Óm LÚ®Ls A[dLl
                                                                  type ohmmeter: construction)  :Fig  1  -p
            TVuTÓjRlTÓ¡\Õ.
                                                                  LôhPlThÓs[ º¬v YûL Km ÁhP¬às
            Km ÁhPo (Ohmmeter) : Km ÁhPo GuTÕ                     Ød¡VUô] ETLWQeL[ô] PMMC (Permanent
            ªuRûPûV (resistance) A[dLl TVuTÓm                     Magnet Moving Coil)  ‘d’   BoNup  (‘d’ Arsonval)
            A[®Óm LÚ®VôÏm. CWiÓ YûLVô] Km                         SLÚm AûUl× LWihûP LhÓlTÓjÕm
            ÁhPoLs  Es[]. ùRôPo CûQl× Km                          ùW³vhPuv  R  Utßm JÚ úThP¬  ‘E’
                                                                                      1
            ÁhPo  (series ohmmeter) B]Õ SÓjRW                     Utßm A Utßm B Gu\ JÚ ú_ô¥ Øû]Ls
            ªuRûPûVÙm TdL CûQl× Km ÁhPo                           A[dLlTP úYi¥V ùW³vhPuv  ‘R ’
                                                                                                                 x
            (shunt ohmmeter) B]Õ Ïû\kR[Ü  Utßm                    EPu CûQdLlTP Es[].
            SÓjRW A[Ü ªuRûPûVÙm A[dLl
                                                                  JÚ TdL CûQl× ªuRûP  R   (shunt
            TVuTÓ¡\Õ.               Km         ÁhP¬às                                                    2
                                                                  resistances) ÁhPo êqùUuh ‘M’ EPu TdL
            A¥lTûPVô] ETLWQeL[ô] EXo
                                                                  CûQl©p CûQdLlTh¥ÚdÏm. CÕ
            ªuLXm (dry cell) JÚ PMMC (Permanent Magnet
                                                                  Tô«uhPûW  0 (éwVm) ¨ûXdÏ ùLôiÓ
            Moving Coil) ÁhPo (AûNÜPu á¥VÕ) Utßm
                                                                  YkÕ N¬lTÓjÕYRtÏ TVuTÓ¡\Õ.
                               TYo : GXdh¬μVu (NSQF - Revised 2022) R.T. Ex.No. 1.3.33                          97
   112   113   114   115   116   117   118   119   120   121   122