Page 78 - Fitter - 1st Yr - TT - Punjab
P. 78
ਕੈਪੀਟਲ ਗੁਡਸ ਅਤੇ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ (CG & M) ਅਰਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਰਿਤ ਰਸਿਾਂਤ 1.2.19
ਰਫਟਿ (Fitter) - ਮੂਲ ਰਫਰਟੰਗ
ਕੋਣਾਂ ਦਾ ਮਾਪ (Measurement of angles)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਕੋਣਾਂ ਦੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਅਤੇ ਫਿੈਕਸ਼ਨਲ ਇਕਾਈਆਂ ਦੱਸੋ
• ਰਚੰਨਹਿਾਂ ਦੀ ਵਿਤੋਂ ਕਿਕੇ ਰਡਗਿੀਆਂ, ਰਮੰਟਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕੰਟਾਂ ਨੂੰ ਪਿਿਗਟ ਕਿੋ।
ਿੋਣ ਦੀ ਇਿਾਈ:ਿੋਣੀ ਮਾਪ ਲਈ ਇੱਿ ਪੂਰੇ ਚੱਿਰ ਨੂੰ 360 ਬਰਾਬਰ ਵਹੱਵਸਆਂ ਵਿੱਚ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਵਡਗਰੀ ਦੇ ਅੰਵਸ਼ਿ ਵਹੱਸੇ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ
ਿੰਵਡਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਰੇਿ ਿਾਗ ਨੂੰ ਵਡਗਰੀ ਵਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (ਇੱਿ ਅੱਧੇ ਚੱਿਰ ਵਿੱਚ 30° 15’ ਿਜੋਂ ਵਲਵਖਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
180° ਹੋਿੇਗਾ) (ਵਚੱਤਰ 1) ਇੱਿ ਵਮੰਟ ਨੂੰ ਹੋਰ ਛੋਟੀਆਂ ਇਿਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਿੰਵਡਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਵਜਸਨੂੰ ਸਵਿੰਟਾਂ (“)
ਵਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਿ ਵਮੰਟ ਵਿੱਚ 60 ਸਵਿੰਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਵਡਗਰੀ, ਵਮੰਟ ਅਤੇ ਸਵਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਵਲਵਖਆ ਇੱਿ ਿੋਣੀ ਮਾਪ 30° 15’ 20” ਿਜੋਂ
ਪਵਿਹਰਆ ਜਾਿੇਗਾ।ਿੋਣੀ ਿੰਡ ਲਈ ਉਦਾਹਰਨਾਂ
1 ਪੂਰਾ ਚੱਿਰ 360°
1/2 ਚੱਿਰ 180°
ਇੱਿ ਚੱਿਰ ਦਾ 1/4 90°
(ਸੱਜੇ ਿੋਣ)
ਕੋਣ ਦੇ ਉਪ-ਰਵਿਾਜਨ:ਿਧੇਰੇ ਸਟੀਿ ਿੋਣੀ ਮਾਪਾਂ ਲਈ, ਇੱਿ ਵਡਗਰੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਸਬ ਵਡਿੀਜ਼ਨ 1 ਵਡਗਰੀ ਜਾਂ 1° = 60 ਮੀਟਰ ਜਾਂ 60’
60 ਬਰਾਬਰ ਵਹੱਵਸਆਂ ਵਿੱਚ ਿੰਵਡਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਿੰਡ ਇੱਿ ਵਮੰਟ (‘) ਹੈ। ਵਮੰਟ
1 ਵਮੰਟ ਜਾਂ 1’ = 60 ਸਵਿੰਟ ਜਾਂ 60”
ਕੋਣੀ ਮਾਪਣ ਵਾਲੇ ਯੰਤਿ (ਅਿਿ-ਸ਼ੁੱਿਤਾ)(Angular measuring instruments (Semi-precision))
ਉਦੇਸ਼:ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਅਿਿ-ਸ਼ੁੱਿ ਕੋਣ ਮਾਪਣ ਵਾਲੇ ਯੰਤਿਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਦੱਸੋ
• ਬੇਵਲ ਅਤੇ ਯੂਨੀਵਿਸਲ ਬੇਵਲ ਗੇਜਾਂ ਰਵਚਕਾਿ ਫਿਕ ਕਿੋ
• ਬੇਵਲ ਪਿਿੋਟੈਕਟਿਾਂ ਦੀਆਂ ਰਵਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਦੱਸੋ।
ਿੋਣਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਿਰਨ ਲਈ ਿਰਤੇ ਜਾਣ ਿਾਲੇ ਸਿ ਤੋਂ ਆਮ ਯੰਤਰ ਹਨ: ਯੂਨੀਵਿਸਲ ਬੀਵਲ ਗੇਜ:ਯੂਨੀਿਰਸਲ ਬੀਿਲ ਗੇਜ ਵਿੱਚ ਇੱਿ ਿਾਧੂ ਬਲੇਡ
ਹੈ। ਇਹ ਉਹਨਾਂ ਿੋਣਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਿਰਦਾ ਹੈ ਵਜਨਹਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਿ ਆਮ
ਬੇਿਲ ਜਾਂ ਬੇਿਲ ਗੇਜ (ਵਚੱਤਰ 1)
ਬੀਿਲ ਗੇਜ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਚੈੱਿ ਿੀਤਾ ਜਾ ਸਿਦਾ ਹੈ। (ਵਚੱਤਰ 4)
ਯੂਨੀਿਰਸਲ ਬੀਿਲ ਗੇਜ (ਵਚੱਤਰ 2)
bevel protractor. (ਵਚੱਤਰ 3)
ਬੇਵਲ ਗੇਜ:ਬੇਿਲ ਗੇਜ ਵਸੱਧੇ ਿੋਣਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਾਪ ਸਿਦੇ ਹਨ। ਇਸਲਈ, ਉਹ
ਅਵਸੱਧੇ ਿੋਣੀ ਮਾਪਣ ਿਾਲੇ ਯੰਤਰ ਹਨ। ਿੋਣਾਂ ਨੂੰ ਬੇਿਲ ਪਰਰੋਟੈਿਟਰਾਂ ਨਾਲ ਸੈੱਟ
ਅਤੇ ਮਾਵਪਆ ਜਾ ਸਿਦਾ ਹੈ।
56
