Page 126 - Fitter - 1st Yr - TT - Punjab
P. 126
ਕੈਪੀਟਲ ਗੁਡਸ ਅਤੇ ਮੈਨੂਫੈਕਚਰਿੰਗ (CG & M) ਅਰਿਆਸ ਲਈ ਸੰਬੰਰਿਤ ਰਸਿਾਂਤ 1.3.43
ਰਫਟਿ (Fitter) - ਸ਼ੀਟ ਮੈਟਲ
ਿਾਤੂ ਦੀਆਂ ਚਾਦਿਾਂ ਅਤੇ ਉ੍ਨਾਂ ਦੀ ਵਿਤੋਂਂ (Metal sheets and their uses)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਪਾਠ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ
• ਸ਼ੀਟ ਮੈਟਲ ਦੇ ਕੰਮ ਰਵੱਚ ਵਿਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਿਾਤਾਂ ਦੀਆਂ ਰਕਸਮਾਂ ਦੱਸੋ
• ਵੱਿ-ਵੱਿ ਰਕਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਿਾਤਾਂ ਦੀ ਵਿਤੋਂ ਬਾਿੇ ਦੱਸੋ।
ਸ਼ੀਟ ਮੈਟਲ ਦੇ ਿੰਮ ਵਿੱਚ, ਿੱਖ-ਿੱਖ ਵਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਡੇਅਰੀ, ਫੂਡ ਪਰਰੋਸੈਵਸੰਗ, ਰਸਾਇਣਿ ਪਲਾਂਟ, ਰਸੋਈ ਦੇ ਸਮਾਨ ਆਵਦ ਵਿੱਚ
ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੀਟਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਟੈਂਡਰਡ ਗੇਜ ਨੰਬਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਨਰਧਾਰਤ ਸਟੀਲ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਤਾਂਬੇ ਦੀਆਂ ਚਾਦਿਾਂ:ਤਾਂਬੇ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਿੋਲਡ ਰੋਲਡ ਜਾਂ ਗਰਮ ਰੋਲਡ
ਇਹਨਾਂ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਦੇ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਉਪਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਉਪਯੋਗਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਿੋਲ ਖੋਰ ਪਰਰਤੀ ਬਹੁਤ ਿਧੀਆ ਵਿਰੋਧ ਹੈ
ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਅਤੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਿੰਮ ਿੀਤਾ ਜਾ ਸਿਦਾ ਹੈ. ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸ਼ੀਟ ਮੈਟਲ
ਦੀਆਂ ਦੁਿਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਿਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤਾਂਬੇ ਦੀ ਸ਼ੀਟ ਦੀ ਵਦੱਖ ਹੋਰ ਧਾਤਾਂ ਨਾਲੋਂ
ਕਾਲੀ ਲੋ੍ੇ ਦੀਆਂ ਚਾਦਿਾਂ:ਸਭ ਤੋਂ ਸਸਤੀ ਸ਼ੀਟ ਮੈਟਲ ਿਾਲਾ ਲੋਹਾ ਹੈ, ਵਜਸ
ਨੂੰ ਲੋੜੀਦੀ ਮੋਟਾਈ ਵਿੱਚ ਰੋਲ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੀਟਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਸਵਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰੋਲ ਿਧੀਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਜਦੋਂ ਇਸਨੂੰ ਠੰਡੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਰੋਲ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਿੋਲਡ ਗਟਰ, ਵਿਸਤਾਰ ਜੋੜ, ਛੱਤ ਦੀ ਚਮਿ, ਹੁੱਡ, ਬਰਤਨ ਅਤੇ ਬਾਇਲਰ ਪਲੇਟਾਂ ਿੁਝ
ਰੋਲਡ ਵਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਸਨੂੰ ਗਰਮ ਅਿਸਿਾ ਵਿੱਚ ਰੋਲ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਆਮ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਹਨ ਵਜੱਿੇ ਤਾਂਬੇ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਗਰਮ ਰੋਲਡ ਵਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੌਟ ਰੋਲਡ ਸ਼ੀਟਾਂ ਦੀ ਵਦੱਖ ਨੀਲੀ ਿਾਲੀ ਅਲਮੀਨੀਅਮ ਦੀਆਂ ਚਾਦਿਾਂ:ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਸ਼ੁੱਧ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ
ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਿਸਰ ਅਣਿੋਟੇਡ ਸ਼ੀਟਾਂ ਵਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਿਉਂਵਿ ਉਹ ਿਰਵਤਆ ਜਾ ਸਿਦਾ, ਪਰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਤਾਂਬਾ, ਵਸਲੀਿਾਨ, ਮੈਂਗਨੀਜ਼
ਵਬਨਾਂ ਿੋਵਟਡ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਅਤੇ ਲੋਹੇ ਨਾਲ ਵਮਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਦਾ ਰੰਗ
ਿੋਲਡ ਰੋਲਡ ਸ਼ੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਦੀ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਵਚੱਟੀ ਵਦੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵਬਨਾਂ ਿੋਟ ਵਚੱਟਾ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਹਲਿਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਖੋਰ ਅਤੇ ਘਬਰਾਹਟ ਪਰਰਤੀ ਬਹੁਤ
ਿੀਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਿੰਮ ਦੀ ਿਠੋਰਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਠੰਡੇ ਸ਼ਾਸਨ ਿਾਲੀਆਂ ਸ਼ੀਟਾਂ ਵਜ਼ਆਦਾ ਰੋਧਿ ਹੁੰਦੇ ਹਨ.
ਨੂੰ ਬੰਦ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਐਨੀਲਡ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸ਼ੀਟਾਂ ਨੂੰ C.R.C.A (ਿੋਲਡ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਹੁਣ ਘਰੇਲੂ ਉਪਿਰਨਾਂ, ਫਵਰੱਜ ਟਰਰੇ, ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ
ਰੋਲਡ ਿਲੋਜ਼ ਐਨੀਲਡ) ਸ਼ੀਟਾਂ ਿਜੋਂ ਜਾਵਣਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਵਫਿਸਚਰ, ਵਿੰਡੋਜ਼ ਅਤੇ ਹਿਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਨਰਮਾਣ ਅਤੇ ਿਈ ਇਲੈਿਟਰਰੀਿਲ
ਇਸ ਧਾਤੂ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਉਹਨਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਤੱਿ ਸੀਵਮਤ ਹੈ ਵਜਨਹਰਾਂ ਨੂੰ ਪੇਂਟ ਅਤੇ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਿੀਤਾ ਜਾਣਾ ਹੈ ਜਾਂ ਐਨੇਮਲ ਿਰਨਾ ਹੈ ਵਜਿੇਂ ਵਿ ਟੈਂਿ, ਪੈਨ, ਸਟੋਿ, ਪਾਈਪ ਆਵਦ।
ਰਟਨਡ ਪਲੇਟ:ਵਟਨਡ ਪਲੇਟ ਸ਼ੀਟ ਲੋਹੇ ਨੂੰ ਟੀਨ ਨਾਲ ਿੋਟ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ
ਗੈਲਵੇਨਾਈਜ਼ਡ ਲੋ੍ੇ ਦੀਆਂ ਚਾਦਿਾਂ:ਵਜ਼ੰਿ ਿੋਟੇਡ ਆਇਰਨ ਨੂੰ ‘ਗੈਲਿੇਨਾਈਜ਼ਡ ਜੰਗਾਲ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ। ਇਹ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਸੋਲਡਰ ਦੇ ਿੰਮ ਲਈ ਿਰਵਤਆ
ਆਇਰਨ’ ਿਜੋਂ ਜਾਵਣਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਰਮ ਲੋਹੇ ਦੀ ਚਾਦਰ ਨੂੰ G.I.sheet ਦੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਵਿਉਂਵਿ ਇਹ ਸੋਲਡਵਰੰਗ ਦੁਆਰਾ ਜੋੜਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਆਸਾਨ ਧਾਤ ਹੈ।
ਨਾਂ ਨਾਲ ਜਾਵਣਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਜ਼ੰਿ ਿੋਵਟੰਗ ਖੋਰ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਿਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਧਾਤ ਦੀ ਇਸ ਧਾਤ ਦੀ ਬਹੁਤ ਚਮਿਦਾਰ ਚਾਂਦੀ ਦੀ ਵਦੱਖ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਿਰਤੋਂ ਛੱਤਾਂ, ਭੋਜਨ
ਵਦੱਖ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਿਧੇਰੇ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੋਲਡ ਿਰਨ ਦੀ ਆਵਗਆ ਦੇ ਡੱਬੇ, ਡੇਅਰੀ ਉਪਿਰਣ, ਭੱਠੀ ਦੀ ਵਫਵਟੰਗ, ਡੱਬੇ ਅਤੇ ਪੈਨ ਆਵਦ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ
ਵਦੰਦੀ ਹੈ। ਵਿਉਂਵਿ ਇਹ ਵਜ਼ੰਿ ਨਾਲ ਲੇਵਪਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਗੈਲਿੇਨਾਈਜ਼ਡ ਆਇਰਨ ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ੀਟ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੰਪਰਿ ਅਤੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਸੰਪਰਿ ਦਾ ਸਾਮਹਰਣਾ ਿਰਦੀ ਹੈ।
ਲੀਡ ਸ਼ੀਟਾਂ:ਲੀਡ ਬਹੁਤ ਨਰਮ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਿੜਾਹੀ, ਬਾਲਟੀਆਂ, ਭੱਠੀਆਂ, ਹੀਵਟੰਗ ਡਿਟ, ਅਲਮਾਰੀਆਂ, ਗਟਰ ਆਵਦ ਿਰਗੇ
ਲੇਖ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਜੀ.ਆਈ.ਸ਼ੀਟਾਂ ਤੋਂ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਲੀਡ ਸ਼ੀਟਾਂ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵਜ਼ਆਦਾ ਖਰਾਬ ਿਰਨ ਿਾਲੇ ਐਵਸਡ ਟੈਂਿ ਬਣਾਉਣ
ਲਈ ਿੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਟੇਨਲੈੱਸ ਸ਼ੀਟਾਂ:ਇਹ ਵਨਿਲ, ਿਰਰੋਮੀਅਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਧਾਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਟੀਲ ਦਾ
ਵਮਸ਼ਰਤ ਵਮਸ਼ਰਣ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਿਧੀਆ ਖੋਰ ਪਰਰਤੀਰੋਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਜਦੋਂ ਿਾਲੀ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ‘ਤੇ ਲੀਡ ਦਾ ਲੇਪ ਿੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਨਹਰਾਂ ਨੂੰ
ਨਾਲ ਿੇਲਡ ਿੀਤਾ ਜਾ ਸਿਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੀਟ ਮੈਟਲ ਦੀ ਦੁਿਾਨ ਵਿੱਚ ਿਰਤੇ ਜਾਣ ਟਰਨੀ ਸ਼ੀਟ ਵਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਵਜ਼ਆਦਾ ਖਰਾਬ ਿਰਨ ਿਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ
ਿਾਲੇ ਸਟੇਨਲੈਸ ਸਟੀਲ ਨੂੰ ਗੈਲਿੇਨਾਈਜ਼ਡ ਆਇਰਨ ਸ਼ੀਟਾਂ ਿਾਂਗ ਿੰਮ ਿੀਤਾ ਜਾ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਿਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਸਿਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ G.I ਤੋਂ ਸਖ਼ਤ ਹੈ। ਸ਼ੀਟਾਂ ਸਟੀਲ ਦੀ ਿੀਮਤ ਬਹੁਤ ਵਜ਼ਆਦਾ ਹੈ.
104