Page 247 - Electrician - 1st Year - TP - Punjabi

ਪਾਵਰ (Power) ਦੀ ਕਸਰਤ 1.10.91

ਇਲੈਕਟਰਰੀਸ਼ੀਅਨ (Electrician) - ਮਾਪਣ ਵਾਲੇ ਯੰਤਰਾਂ

ਵੋਲਟੇਜ ਿਰਾਪ ਡਵਿੀ ਦੁਆਰਾ ਪਰਰਤੀਰੋਿ ਮਾਪ ਡਵੱਚ ਗਲਤੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਓ (Determine errors in resis-

tance measurement by voltage drop method)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਅੰਤ ਭਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ

• ਵੋਲਟੇਜ ਿਰਾਪ ਡਵਿੀ ਦੁਆਰਾ ਪਰਰਤੀਰੋਿ ਮਾਪ ਡਵੱਚ ਗਲਤੀਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਓ
• ਮਾਪ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਵੋਲਟਮੀਟਰ ਅਤੇ ਐਮਮੀਟਰ ਨੂੰ ਉਡਚਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜੋੜੋ।
ਲੋੜ
ਲੋੜ (Requirements)

ਔਜ਼ਾਰ / ਯੰਤਰ (Tools/Instruments) ਸਮੱਗਰੀ (Materials)
• ਇੰਸੂਲੇਟਿ ਕਭਟੰਗ ਪਲੇਅਰ 150 ਭਮਲੀਮੀਟਰ - 1 No. • DPST ਚਾਕੂ ਸਭਿੱਚ 16 A - 1 No.
• ਸਭਕਰਰਊਿਰਰਾਈਿਰ 150 ਭਮਲੀਮੀਟਰ - 1 No. • SPDT ਚਾਕੂ ਸਭਿੱਚ 16A - 1 No.
• ਕਨੈਕਟਰ ਸਭਕਰਰਊਿਰਰਾਈਿਰ 100 ਭਮਲੀਮੀਟਰ - 1 No. • 5A ਭਫਊਜ਼ ਤਾਰ - 1 No.
• 0-30V mC ਪੈਨਲ ਭਕਸਮ ਿੋਲਟਮੀਟਰ - 1 No. • ਪੀ.ਿੀ.ਸੀ. ਕੇਬਲ 48/0.2mm - 10 m
• ਮਲਟੀਮੀਟਰ - 1 No. • ਧਾਰਕ 100 mA ਨਾਲ ਗਲਾਸ ਕੈਟਭਰਜ ਭਫਊਜ਼ - as reqd.
• 0-5 ਐਮਪੀਐਸ ਐਮਮੀਟਰ, ਪੀ.ਐਮ.ਐਮ.ਸੀ ਭਕਸਮ - 1 No.
• ਓਮਮੀਟਰ, ਸ਼ੰਟ ਭਕਸਮ 0-100 ਓਮ - 1 No.

ਉਪਕਰਣ / ਮਸ਼ੀਨਾਂ (Equipment/Machines)
• 24V DC ਪਾਿਰ ਸਪਲਾਈ ਯੂਭਨਟ - 1 No.
• ਰੀਓਸਟੈਟ 10 ਓਮ, 20 ਓਮਅਤੇ
50 ohms 4A ਸਮਰੱਥਾ ਹਰੇਕ - 1 No.

ਭਿਧੀ (PROCEDURE)
1 ਭਚੱਤਰ 1 ਭਿੱਚ ਦਰਸਾਏ ਅਨੁਸਾਰ ਸਰਕਟ ਬਣਾਓ। (ਭਸਰਫ ਉੱਚ 4 ਫਾਰਮੂਲੇ R = V/I ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮਾਪੀਆਂ ਮਾਤਰਾਿਾਂ ਤੋਂ ਪਰਰਤੀਰੋਧ
ਸੰਿੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਿਾਲਟਮੀਟਰ ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਕਰੋ।) ਮੁੱਲ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਸਾਰਣੀ 1 ਭਿੱਚ ਮੁੱਲ ਦਾਖਲ ਕਰੋ।

5 ਸਭਿੱਚ S2 ਨੂੰ ਰੋਧਕ ਅਤੇ ਐਮਮੀਟਰ ਦੇ ਪਾਰ, ਸਭਥਤੀ 2 ਭਿੱਚ ਬਦਲੋ।
ਿੋਲਟੇਜ ਅਤੇ ਕਰੰਟ ਨੂੰ ਪੜਹਰੋ ਅਤੇ ਭਰਕਾਰਿ ਕਰੋ।

6 ਇਹਨਾਂ ਮੁੱਲਾਂ ਲਈ ਕਦਮ 4 ਦੁਹਰਾਓ।
7 ਭਿੱਚ ਆਈ ਗਲਤੀ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰੋ ਅਤੇ ਦਾਖਲ ਕਰੋਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਿਰਤੋਂ
ਕਰਕੇ ਭਿਰੋਧ ਦਾ ਮਾਪ

2 ਰੋਧਕ R ਦੇ ਮੁੱਲ ਨੂੰ ਮਾਪੋ ਅਤੇ ਟੇਬਲ 1 ਭਿੱਚ ਮਾਭਪਆ ਮੁੱਲ ਦਰਜ ਕਰੋ। 8 R ਦੇ ਿੱਖ-ਿੱਖ ਮੁੱਲਾਂ ਲਈ ਉਹੀ ਪਰਰਭਕਭਰਆ ਦੁਹਰਾਓ ਭਜਿੇਂ ਭਕ ਸਾਰਣੀ 1

3 ਸਪਲਾਈ ਰੱਖਣ ਿਾਲੇ ਸਭਿੱਚ S2 ਨੂੰ ਸਭਥਤੀ1 ‘ਤੇ, ਭਸਰਫ ਰੋਧਕ ਦੇ ਪਾਰ ਚਾਲੂ ਭਿੱਚ ਭਦੱਤਾ ਭਗਆ ਹੈ।
ਕਰੋ। ਿੋਲਟਮੀਟਰ ਅਤੇ ਐਮਮੀਟਰ ਪੜਹਰੋ ਅਤੇ ਸਾਰਣੀ 1 ਭਿੱਚ ਰੀਭਿੰਗਾਂ ਨੂੰ
ਭਰਕਾਰਿ ਕਰੋ ਸਰਕਟ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ।

225