Page 159 - Electrician - 1st Year - TP - Punjabi

ਪਾਵਰ (Power) ਅਭਿਆਸ 1.6.59

ਇਲੈਕਟਰਰੀਸ਼ੀਅਨ (Electrician) - ਸੈੱਲ ਅਤੇ ਬੈਟਰੀਆਂ ਦੀ ਕਸਰਤ

ਬੈਟਰੀ ਚਾਰਭਜੰਗ ਅਤੇ ਚਾਰਭਜੰਗ ਸਰਕਟ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਭਤਆਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸ ਕਰੋ (Prepare and practice on

battery charging and details of charging circuit)
ਉਦੇਸ਼: ਇਸ ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਅੰਤ ਭਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਯੋਗ ਹੋਿੋਗੇ

• ਬੈਟਰੀ ਚਾਰਜਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬੈਟਰੀ ਨੂੰ ਕਨੈਕਟ ਕਰੋ ਅਤੇ ਚਾਰਜ ਕਰੋ
• ਲਗਾਤਾਰ ਵਰਤਮਾਨ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬੈਟਰੀ ਨੂੰ ਕਨੈਕਟ ਕਰੋ ਅਤੇ ਚਾਰਜ ਕਰੋ
• ਸਭਿਰ ਸੰਿਾਵੀ ਭਵਧੀ ਦੁਆਰਾ ਬੈਟਰੀ ਨੂੰ ਕਨੈਕਟ ਕਰੋ ਅਤੇ ਚਾਰਜ ਕਰੋ
• ਇਲੈਕਟਰਰੋਲਾਈਟ ਭਤਆਰ ਕਰੋ।

ਲੋੜਾਂ (Requirements)

ਔਜ਼ਾਰ/ਸਾਜ਼ (Tools/ Instruments) ਸਮੱਗਰੀ (Materials)
• ਿਭਟੰਗ ਪਲੇਅਰ 150 ਭਮਲੀਮੀਟਰ - 1 No. • ਭਡਸਭਟਲਡ ਿਾਟਰ - 1 bottle
• ਪੇਚ ਡਰਾਈਿਰ 150 ਭਮਲੀਮੀਟਰ - 1 No. (450ml)
• MC ਿੋਲਟਮੀਟਰ 0-15V - 1 No. • ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਜੈਲੀ - as reqd.
• MC ਐਮਮੀਟਰ 0-10A - 1 No. • ਸੈਂਡਪੇਪਰ - as reqd.
• ਹਾਈਡਰੋਮੀਟਰ - 1 No. • ਮਗਰਮੱਛ ਿਭਲੱਪਾਂ ਨਾਲ ਟੈਸਟ ਲੀਡਸ - 1 pair
• ਉੱਚ ਦਰ ਭਡਸਚਾਰਜ ਟੈਸਟਰ - 1 No. • ਿਭਲੱਪ - 1 pair

ਉਪਕਰਨ/ਮਸ਼ੀਨਾਂ (Equipment/Machines) • ਿੇਂਦਭਰਤ ਸਲਭਿਊਭਰਿ ਐਭਸਡ - 100 ml
• 1 ਲੀਟਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਿਾਲੇ ਭਮਸ਼ਰਣ ਲਈ ਸਾਿ਼ ਸ਼ੀਸ਼ੀ - 2 Nos.
• 12V ਲਈ ਬੈਟਰੀ ਚਾਰਜਰ - 1 No.
• ਘੱਟ ਿੋਲਟੇਜ DC ਪਾਿਰ ਸਪਲਾਈ 0-30 ਿੋਲਟ 10A - 1 No. • ਿਪਾਹ ਦੀ ਰਭਹੰਦ-ਖੂੰਹਦ - as reqd.
• ਿੇਰੀਏਬਲ ਰੋਧਿ 10 ਓਮ, 5A ਸਮਰੱਥਾ - 1 No. • ਸੋਡਾ ਬਾਈ-ਿਾਰਬੋਨੇਟ - as reqd.
• ਬੈਟਰੀ 12V ਲੀਡ ਐਭਸਡ ਭਿਸਮ - 1 No.

ਭਿਧੀ (PROCEDURE )

ਟਾਸਿ 1: ਬੈਟਰੀ ਚਾਰਜਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬੈਟਰੀ ਚਾਰਜ ਕਰਨਾ
1 ਬੈਟਰੀ ਟਰਮੀਨਲਾਂ ਨੂੰ, ਜੇ ਖੰਭਡਤ ਹੋਿੇ, ਸੈਂਡਪੇਪਰ ਨਾਲ ਸਾਿ਼ ਿਰੋ: ਜੇਿਰ ਬੈਟਰੀ ਨੂੰ ਟਾਪ ਅੱਪ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਇਲੈਕਟਰਰੋਲਾਈਟ ਨ੍ੀਂ
ਸਲਿੇਭਟਡ ਹੈ, ਤਾਂ ਭਗੱਲੇ ਿਪਾਹ ਦੇ ਿੂੜੇ ਨਾਲ ਜਾਂ ਸੋਡਾ ਬਾਈਿਾਰਬੋਨੇਟ ਨਾਲ ਵਰਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਸਾਿ਼ ਿਰੋ। 4 ਹਾਈਡਰੋਮੀਟਰ (ਭਚੱਤਰ 1) ਦੀ ਿਰਤੋਂ ਿਰਿੇ ਹਰੇਿ ਸੈੱਲ ਦੇ ਇਲੈਿਟਰਰੋਲਾਈਟ

ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਭਿਸ਼ੇਸ਼ ਗੰਿੀਰਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਿਰੋ ਅਤੇ ਸਾਰਣੀ 1 ਭਿੱਚ ਭਰਿਾਰਡ
ਭਕਸੇ ਵੀ ਧਾਤ ਦੀ ਪੱਟੀ ਨਾਲ ਸਕਰਰੈਪ ਕਰਕੇ ਬੈਟਰੀ ਟਰਮੀਨਲ ਨੂੰ
ਿਰੋ।
ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਪ੍ੁੰਚਾਓ।
2 ਸਾਰੇ ਿੈਂਟ ਪਲੱਗਾਂ ਨੂੰ ਖੋਲਹਰੋ ਅਤੇ ਇਲੈਿਟਰਰੋਲਾਈਟ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਜਾਂਚ ਿਰੋ। 5 ਸੈੱਲ ਿੋਲਟੇਜ ਅਤੇ ਬੈਟਰੀ ਿੋਲਟੇਜ ਨੂੰ ਿੋਲਟਮੀਟਰ ਨਾਲ ਮਾਪੋ ਅਤੇ ਸਾਰਣੀ
1 ਭਿੱਚ ਭਰਿਾਰਡ ਿਰੋ।
ਵੈਂਟ ਪਲੱਗਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਰਾ ਰੱਖਦੇ ੍ੋਏ ਬੈਟਰੀ ਦੀ ਉਪਰਲੀ ਸਤ੍ ਨੂੰ
ਸਾਫ਼ ਨਾ ਕਰੋ। ਇਕੱਠੀ ੍ੋਈ ਗੰਦਗੀ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਭਿੱਗ ਸਕਦੀ ਵੋਲਟੇਜ ਨੂੰ ਮਾਪਣ ਲਈ ਉੱਚ ਦਰ ਭਿਸਚਾਰਜ ਟੈਸਟਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
੍ੈ ਅਤੇ ਤਲਛਟ ਬਣ ਸਕਦੀ ੍ੈ। ਨਾ ਕਰੋ।
3 ਭਡਸਭਟਲਡ ਿਾਟਰ ਿਾਲੇ ਸਾਰੇ ਸੈੱਲਾਂ ਭਿੱਚ ਇਲੈਿਟੋਲਾਈਟ ਨੂੰ ਭਚੰਭਨਹਰਤ 6 ਬੈਟਰੀ ਚਾਰਜਰ ਦੀ ve ਲੀਡ ਨੂੰ ਬੈਟਰੀ ਦੇ ve ਟਰਮੀਨਲ ਨਾਲ ਅਤੇ ਚਾਰਜਰ
ਪੱਧਰ ਤੱਿ ਉੱਪਰ ਿਰੋ। ਦੀ -ve ਲੀਡ ਨੂੰ ਬੈਟਰੀ ਦੇ -ve ਟਰਮੀਨਲ ਨਾਲ ਿਨੈਿਟ ਿਰੋ। (ਭਚੱਤਰ 2)

137