Page 284 - Turner - 1st year- TT- Marathi
P. 284
पसंथेपटक तेले: अनुपयुक्त असतात. सुधारित सीमा लुटरिके शन देण्ासाठी ते ग्ीसमध्े
आटण खटनज तेलांमध्े टमटश्रत पदार्मा म्णून वापिले जातात.
टसटलकॉनमध्े टसंर्ेटटक तेलांचे गुणधममा असतात. ते कु ठे उपयुक्त आहेत.
टनिग्धता तापमानापेक्षा जवळजवळ इंटडपेंडेंट आहे. उदाहिण म्णजे गॅस सॉपलड :
टबामाइन मशीन जे सहसा खूप महाग असते. ग्ेफाइट, टेल मॉटलब्डेनम टडसल्ाइड हे लुटरिकं टचे खूपच चांगले स्तोत
ग्ीस: आहेत. ते लागू किणे कठीण आहे ते वापिताना द्रवपदार्ामात टनलंटबत के ले
ग्ीस हे सेमीसॉटलड लुटरिकं ट असतात ज्ात टफलि आटण मेटॅटलक सोपसह जाऊ शकतात आटण उच्च ऑपिेटटंग तापमानासाठी उपयुक्त आहेत.
उच्च टनिग्धता असते. टफलि स्टँड शॉक आटण जड भािांसह ग्ीस सक्षम ियािी:
किते. सोपमध्े कॅ स््शशयम, सोटडयम टवर् फॅ टी टकं वा व्ेटजटेबल ऑइल ते स्ील, िबि टकं वा स्ील प्ास्स्क बेअरिंगमध्े वापिले जातात उदा.
टफलि, लीड, झाइन, ग्ेफाइट टकं वा मॉटलब्डेनम टडसल्ाईड सािख्ा पाणी.
धातूचा बेस असतो.
िबि बेअरिंग सिफे स टकं वा इंप्रेग्ेटेड प्ॅस्स्क िेटझन कं पाऊं ड्ससह
ग्ीसचे गुणधममा हे पाटहले जाते कािण ते वास्टवक लुटरिकं ट म्णून काम लुटरिके टेड युक्त स्नमा बेअरिंग.
कितात हे कठीण भाग टकं वा भागांमध्े प्रवेश किण्ासाठी उपयुक्त आहे
आटण मोठ्ा स्लिअिन्समध्े सतत लुटरिके टटंग क्षमता असते. गॅसेस:
द्रव पदार्ाांना पिवानगी नसताना हवा आटण Co2 सािखे गॅस वापिले
भयाजीियालया आपि प्रयािी तेले:
जातात. त्ाची टनिग्धता खूप कमी आहे आटण हायड्र ोस्ॅटटक लुटरिके शन
फॉलो, व्ेल, कॉड-टलव्ि, एिंडेल आटण ऑटलव् ऑइल या कु टूंबातील साठी अटधक योग्य आहे.
आहेत पिंतु ते नेहमीच्ा ऑपिेटटंग परिस्स्र्तीत टवशेर्तः तापमानात
लुपरिकं टसचे िगगीकिि (Classification of lubricants)
उपदिष्े : या धड्ाच्ा शेवटी तुम्ी सक्षम व्ाल
• सॉपलड लुपरिकं टस आपि त्यांचया ियािि सयांगया
• द्रि आपि अि्न-द्रि लुपरिकं टसआपि त्यांचया ियािि सयांगया
• इंपडर्र् ऑइल कॉिपोिेशर्र्ुसयाि लुपरिकं टसचे िगगीकिि सयांगया.
लुपरिकं टसचे अर्ेक प्रकयािे िगगीकिि के ले जयाते. त्यांच्या ल््थथतीर्ुसयाि, - टसंर्ेटटक तेल.
लुपरिकं टसचे िगगीकिि के ले जयाते:
इंटडयन ऑइल कॉपपोिेशनच्ा उत्पादन लाइननुसाि लुटरिकं टस
- सॉटलड लुटरिकं टस खालीलप्रमाणे वगगीकृ त के ले आहेत:
- अधमा-सॉटलड टकं वा अधमा-द्रव लुटरिकं टस - ऑटोमोटटव् लुटरिकं ट तेले
- द्रव लुटरिकं टस. - ऑटोमोटटव् टवशेर् तेले
सॉपलड लुपरिकं टस - िेल्े-िोड तेले
हे घर्माण कमी किण्ासाठी उपयुक्त आहेत जेर्े दबाव आटण तापमानामुळे - औद्ोटगक लुटरिके शन तेले
तेलाची टफल्म िाखता येत नाही. ग्ेफाइट, मॉटलब्डेनम टडसल्ाइड, टेल, - धातू कायमाित तेले
मेण, सोप-स्ोन, अभ्रक आटण फ्रें च खडू हे सॉटलड लुटरिकं टस आहेत.
- औद्ोटगक टवशेर् तेले
अि्न-द्रि पकं िया अि्न-सॉपलड लुपरिकं टस
- औद्ोटगक ग्ीस
ग्ीस हे तेलापेक्षा जास् टनिग्धता असलेले अधमा-द्रव लुटरिकं टस असतात. जेर्े
जड दाबाचा स्ीड कमी असतो तेर्े ग्ीसचा वापि के ला जातो. दुसिा प्रकाि - खटनज तेले.
उच्च तापमान घटकांसाठी आहे, जे द्रव लुटरिकं टस ठे वत नाहीत. औद्ोटगक कािणांसाठी मशीन टू सिसाठी सामान्यतः वापिले जाणािे
लुटरिकं टस आहेत:
द्रि लुपरिकं टस
त्ांच्ा मूळ स्वरूपानुसाि, द्रव लुटरिकं टसचे वगगीकिण के ले जाते: - टबामाइन तेले
- खटनज तेल - सर्ुमालेशन आटण हायड्र ॉटलक तेले (आि आटण ओ प्रकाि)
- प्राणी तेल - सर्ुमालेटटंग आटण हायड्र ॉटलक तेले (अटँटी-वेअि प्रकाि)
- सर्ुमालेटटंग तेल (अटँटी-वेअि प्रकाि)
266 कॅ पिटल गुड्स आपि मॅन्ुफॅ क्चरिंग : टर््नि (NSQF सुियारित - 2022) - अभ्यास 1.8.84 सयाठी संबंपित पसद ्् ियांत