Page 323 - Electrician - 1st Year - TT - Marathi
P. 323
व्ोल्ेज रेधशओ: पोलॅररटी शनशचित करण्ासाठी स्टॅण्डड्म प्रशरिया खाली स्पष्ट के ली आहे:
जर शवशवि ट्रान्सफॉम्मर पॅरलल जोडले असता, काही ट्रान्सचीफॉम्मरची सेकं डरी • आकृ ती 2a मध्े दि्मशवल्ाप्रमाणे H.V. वाईडींगचे एक टोक S.V. वाईडींगला
वाईडींग ओपन असताना, सेकं डरी आशण प्रायमरीमध्े असणारया सर्ु्मलीटींग जोडावे.
करंटमुळे सेकं डरी व्ोल्ेज सारखे नसते. ट्रान्सफॉम्मरचा इम्ीडन्स कमी • दोन ओपन एंडमि् ये व्ोल् मीटर जोडावे.
असल्ाने व्ोल्ेज मिील थोड्ा फरकामुळे मोठ्ा प्रमाणावर सर्ु्मलीटींग
करंट वाहतो. ज्ामुळे व्ोल्ेजचा एक लहान टक्े लक्षणीय फरक करंट प्रसाररत • अप्ाय व्ोल्ेज हे रेटेड व्ोल्ेजपेक्षा जास्त H.V. शकं वा S.V. असू नये.
करण्ासाठी पुरेसा असू िकतो आशण अशतररक्त I^2*R लॉसेस होऊ िकतात. जर V2 हे V1 पेक्षा कमी असेल तर प्रायमरी आशण सेकं डरी emfs शवरुद्ध असेल.
जेव्ा सेकं डरी ला लोड शदला जातो तेव्ा या सर्ु्मलीटींग करंटमुळे सेकं डरी प्रायमरी वर A1 हे +ve आशण A2 हे -ve साईड a1 हे +ve व a2 हे -ve समजा
मिील लोड करंट सारखा राहत नाही. अिा प्रकारे, एखादा ट्रान्सफॉम्मर अशिक जर (Fig 2a) नुसार कनेक्शन के ले तर V2 हे V1 पेक्षा जास्त असेल तर खात्री
गरम न होता पॅरलल जोडलेल्ा ट्रान्सफॉम्मरच्ा ग्ूपकडू न फु ल लोड आउटपुट माध्शमकच्ा +ve बाजूसाठी a1 आशण a2बाजूसाठी a2 असेल. जर जोडणी के ली
घेणे अिर् होऊ िकते. गेकरुन शवरुद्ध एंड जोडावेत.
जर ट्रान्सफॉम्मरमध्े एका बाजूला सारखे एंड असतील त्यास सबस्ट्रक्टीव्
इम्ीडन्स :
पोलॅररटी आशण जर शवरुद्ध
दोन ट्रान्सफॉम्मरची करंट क्षमता त्यांच्ा रेशटंगवर अवलंबून असते.
एंड असतील तर त्यास अॅशडटीव् पोलॅररटी माक्म करावे. (शचत्र 3a) दाखवल्ाप्रमाणे.
• जर त्यांचा न्युमॅररकल शकं वा ओहशमक रेशझस्टन्स रेशटंगच्ा व्यस्त प्रमाणात
असेल तर.
• त्यांचे प्रशत युशनट इम्ीडन्स समान असतील.
प्रत्येक युशनटचा इम्ीडन्स सारखा असावा. प्रतवारीनुसार (ररअॅक्टन्स आशण
रेशझस्टन्स मिील फरक) प्रत्येक युशनटच्ा इम्ीडन्स मिील फरकामुळे करंट
कोनात्मक अंतर शभन्न असते. त्यामुळे आउटपुट कॉमन असताना एक ट्रान्सफॉम्मर
जास्त आशण दुसरा कमी पॉवर फॅ क्टर वर काम करेल.
ट्धर््मनल्स धकं वा पोलॅररट्ीची पडताळणी: जेव्ा दोन शकं वा अशिक ट्रान्सफॉम्मर
त्यांच्ा प्रायमरी आशण सेकं डरी बाजूंना पॅरलल जोडायचे असतात, तेव्ा
टशम्मनल्सची पोलॅररटी के वळ एकत्र जोडली जाऊ िकते. अन्यथा वाईडींगस
दरम्ान सर्ु्मलीटींग करंट तयार होईल.
ट्रि ान्सफॉर््मस्मचे सेरीज ऑपरेशन (Series (Secondary only) operation of transformers)
उधदिष्े: या प्रत्यशिकच्ा िेवटी तुम्ी सक्षम व्ाल.
• सेरीज ऑपरेशन्सची आवश्यकता सांगा
• सेरीज ऑपरेशनसाठी कोणत्ा अट्ी पूण्म करायच्ा आहेत ते सांगा
सेरीज ऑपरेशन:
दोन समान ट्रान्सफॉम्मरच्ा सेरीज ऑपरेिनसाठी कनेक्शन आकृ ती खाली शदली
आहे (शचत्र 1)
सेरीज ऑपरेशनसाठी आवश्यक गोष्ी:
सव्मसािारणपणे, ट्रान्सफॉम्मर काही स्टॅण्डड्म इनपुट (प्रायमरी) आशण आउटपुट
(सेकं डरी) व्ोल्ेजसह उपलब्ध असतात. काही इंटरमीशडएट व्ोल्ेज
शमळशवण्ासाठी, उदाहरणाथ्म, 36V, 48 V शविेष हेतूसाठी, ट्रान्सफॉम्मरचे सेरीज
ऑपरेिन आवश्यक आहे. सेरीज ऑपरेिनमध्े, दोन्ी ट्रान्सफॉम्मरचे वैयक्क्तक
सेकं डरी व्ोल्ेज जर योग्य पोलॅररटीने जोडले असल्ास करंट रेशटंग समान राहते.
शक्ति (Power) : इलेक्ट्रि धशयन (NSQF -उजळणी 2022) एक्सरसाईस साठी संबंधित धिअरी 1.12.101 303