Page 159 - Electrician - 1st Year TT - Kannada

ಪವರ್ (Power) ಎಕ್್ಸ ಸೈಜ್ 1.5.50&51 ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಿದ್್ಧಾ ಂತ
ಎಲೆಕ್ಟ್ ರಿ ಷಿಯನ್ (Electrician) - A.C. ಸರ್ಕ್ ಯೂಟ್

ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶ - ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶದ ಸ್ಧಾರಣೆ - (Power factor - improvement of
power factor )

ಉದ್್ದ ೇಶಗಳು: ಈ ಪಾಠದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ನಿಮಗೆ ಸಾಧ್್ಯ ವಾಗುತ್್ತ ದೆ.
• ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶವನ್ನು ವಾಕ್ ಖ್ಕ್ ನಿಸಿ - ಕ್ಡಿಮ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶದ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ
• ಕ್ಡಿಮ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶದ ಅನನ್ರ್ಲತೆಯನ್ನು ಪಟ್ಟ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಸರ್ಕ್ ಯೂಟ್ ನಲಿಲಿ ಹ್ಚಿಚಾ ನ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶದ
ಪರಿ ಯೇಜನವನ್ನು ಪಟ್ಟ್ ಮಾಡಿ
• ಎಸಿ ಸರ್ಕ್ ಯೂಟ್ ನಲಿಲಿ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶವನ್ನು ಸ್ಧಾರಿಸ್ವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿ
• ಕೆೈಗ್ರಿಕೆಗಳಲಿಲಿ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶದ ಸ್ಧಾರಣೆಯ ಪಾರಿ ಮುಖಕ್ ತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿ
• ಪರಿ ಮುಖ, ಹಿಂದ್ಳಿದ ಮತ್ತು ಶೂನಕ್ PF ನಡುವೆ ವಕ್ ತ್ಕ್ ಸವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ
• ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಉಪಕ್ರಣಗಳಿಗ್ಗಿ ISI 7752 (ಭಾಗ I) 1975 ರ ಪರಿ ಕಾರ ಶಿಫ್ರಸ್ ಮಾಡಲಾದ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶವನ್ನು ತಿಳಿಸಿ.
ಪವರ್ ಫ್ಕ್ ಕ್ಟ್ ರ್ (P.F.) ಪ್್ರ ಚೇದನೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ಯಯೂನಿವಯೂಹಿಸ್ತ್್ತ ವೆ ಪ್್ರ ಮ್ಖ
ವಿದ್್ಯ ತ್ ಅಂಶವನ್ನು ಸ್ಪ ಷ್ಟ್ ಶಕ್್ತ ಗೆ ನಿಜವಾದ ಶಕ್್ತ ಯ ವಿದ್್ಯ ತ್ ಅಂಶಕಕಿ ಕೊಡುಗೆ ನಿೇಡುತ್್ತ ವೆ. (ಚಿತ್್ರ 1 ಬಿ)
ಅನ್ಪಾತ್ ಎಂದ್ ವಾ್ಯ ಖ್್ಯ ನಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್್ತ ಇದನ್ನು
Cos θ ನಿಂದ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್್ತ ದೆ

ಅಲ್ಲಿ WT ನಿಜವಾದ ಶಕ್್ತ (ನಿಜವಾದ ಶಕ್್ತ ) ಮತ್್ತ
ವಾ್ಯ ಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಕಲವಮ್ಮ ಕ್ಲೇವಾ್ಯ ಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ
(kW) ಅಳೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಉತ್್ಪ ನ್ನು VI ಅನ್ನು
ವೇಲ್ಟ್ ಆಂಪಿಯರ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಕಲವಮ್ಮ ಕ್ಲೇ-
ವೇಲ್ಟ್ ಆಂಪಿಯರ್ ಗಳಲ್ಲಿ kVA ಎಂದ್ ಬರೆಯಲಾದ
ಸ್ಪ ಷ್ಟ್ ಶಕ್್ತ ಎಂದ್ ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಮಂದಗತಿಯ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶ

ಕಡಿಮ ಶಕ್್ತ ಯ ಅಂಶಕಕಿ ಮ್ಖ್ಯ ಕ್ರಣವೆಂದರೆ ಅಂತ್ಹ ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್ನು ಲ್ಲಿ ನಿಜವಾದ ಶಕ್್ತ ಯು ಸ್ಪ ಷ್ಟ್ ವಾದ
ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್ ನ್ಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಪ್್ರ ತಿಕ್್ರ ಯಾತ್್ಮ ಕ ಶಕ್್ತ . ಶಕ್್ತ ಗಿಂತ್ ಕಡಿಮಯಿರುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ವಿದ್್ಯ ತ್ ಡಿಗಿ್ರ ಗಳಲ್ಲಿ
ಕಪಾ್ಯ ಸಿಟಿವ್ ಲೇಡ್ ಗಿಂತ್ ಹೆಚ್ಚಾ ಗಿ ಅನ್ಗಮನ್ದ ಕೊೇನ್ದಿಂದ ವೇಲೆಟ್ ೇಜಿ್ಗ ಂತ್ ಪ್್ರ ಸ್್ತ ತ್ ಹಿಂದ್ಳಿದಿದೆ.
ಹೊರೆಯಿಂದ್ಗಿ ಪ್್ರ ತಿಕ್್ರ ಯಾತ್್ಮ ಕ ಶಕ್್ತ . ಇಂಡಕ್ಷನ್ ಮೊೇಟ್ರ್ ಗಳು ಮತ್್ತ ಇಂಡಕ್ಷನ್
ಫ್ನೆೇಯೂಸ್ ಗಳಂತ್ಹ ಇಂಡಕ್ಟ್ ವ್ ಲೇಡ್ ಗಳು ಮಂದಗತಿಯ
ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶದಲಿಲಿ ನ ವಕ್ ತ್ಕ್ ಸ ಮತ್ತು ಸರ್ಕ್ ಯೂಟ್ ಗಳ ಪ್ವರ್ ಫ್್ಯ ಕಟ್ ರ್ ಗೆ ಕ್ರಣವಾಗುತ್್ತ ವೆ. (ಚಿತ್್ರ 1 ಸಿ)
ಪರಿ ಕಾರ
ಕಳಗಿನ್ವುಗಳು ವಿಭಿನ್ನು ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್್ಗ ಳಲ್ಲಿ ನ್ ವಿದ್್ಯ ತ್ ಅಂಶದ ಶೂನಕ್ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶ
ವಿಭಿನ್ನು ಪ್ರಿಸಿಥಿ ತಿಗಳು.ಏಕತೆಯ ಶಕ್್ತ ಯ ಅಂಶ ಪ್್ರ ಸ್್ತ ತ್ ಮತ್್ತ ವೇಲೆಟ್ ೇಜ್ ನ್ಡುವೆ 90 ° ಹಂತ್ದ ವ್ಯ ತಾ್ಯ ಸವು
ಇದ್್ದ ಗ, ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್ ಶೂನ್್ಯ ವಿದ್್ಯ ತ್ ಅಂಶವನ್ನು
ಯೂನಿಟಿ ಪ್ವರ್ ಫ್್ಯ ಕಟ್ ರ್ ಹೊಂದಿರುವ ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್ ಹೊಂದಿರುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ಯಾವುದೆೇ ಉಪ್ಯುಕ್ತ ಕಲಸವನ್ನು
ಸಮಾನ್ ನೆೈಜ ಮತ್್ತ ಸ್ಪ ಷ್ಟ್ ವಾದ ಶಕ್್ತ ಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್್ತ ದೆ, ಮಾಡಲಾಗುವುದಿಲಲಿ . ಶುದ್ಧಾ ಅನ್ಗಮನ್ ಅಥವಾ ಶುದ್ಧಾ
ಇದರಿಂದ್ಗಿ ಪ್್ರ ಸ್್ತ ತ್ವು ವೇಲೆಟ್ ೇಜನು ಂದಿಗೆ ಹಂತ್ದಲ್ಲಿ ಕಪಾ್ಯ ಸಿಟಿವ್ ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್ ಗಳು ಶೂನ್್ಯ ವಿದ್್ಯ ತ್ ಅಂಶಕಕಿ
ಉಳಿಯುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ಆದ್ದ ರಿಂದ, ಕಲವು ಉಪ್ಯುಕ್ತ ಕ್ರಣವಾಗುತ್್ತ ವೆ. (ಚಿತ್್ರ 1 ಡಿ)
ಕಲಸವನ್ನು ಮಾಡಬಹುದ್. (ಚಿತ್್ರ 1a)

ಪರಿ ಮುಖ ಶಕ್ತು ಅಂಶ ವಿದ್ಕ್ ತ್ ಅಂಶವು ಒಂದಕ್್ಕ ಂತ ಕ್ಡಿಮ ಅರ್ವಾ
Ø ಎಲೆಕ್ಟ್ ರಾಕಲ್ ಡಿಗಿ್ರ ಗಳ ಕೊೇನ್ದಿಂದ ಪ್್ರ ಸ್್ತ ತ್ ವೇಲೆಟ್ ೇಜ್ ಒಂದಕ್್ಕ ಂತ ಕ್ಡಿಮಯಿರಬಹುದ್ ಆದರ
ಅನ್ನು ಮ್ನ್ನು ಡಸಿದರೆ ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್ ಪ್್ರ ಮ್ಖ ವಿದ್್ಯ ತ್ ಎಂದಿಗೂ ಒಂದಕ್್ಕ ಂತ ಹ್ಚಿಚಾ ರಬಾರದ್.
ಅಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ನಿಜವಾದ ಶಕ್್ತ ಯು ಟ್ೇಬಲ್ 1 ಸಾಮಾನ್್ಯ ವಾಗಿ ಬಳಸ್ವ ವಿದ್್ಯ ತ್
ಸ್ಪ ಷ್ಟ್ ಶಕ್್ತ ಗಿಂತ್ ಕಡಿಮಯಿರುತ್್ತ ದೆ. ಹೆಚ್ಚಾ ಗಿ ಕಪಾ್ಯ ಸಿಟಿವ್ ಉಪ್ಕರಣಗಳು, ವಾ್ಯ ಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ನ್ ಶಕ್್ತ ಮತ್್ತ ಸರಾಸರಿ
ಸರ್್ಯ ಯೂಟ್ ಗಳು ಮತ್್ತ ಸಿಂಕೊ್ರ ನ್ಸ್ ಮೊೇಟ್ರ್ ಗಳು ಹೆಚಿಚಾ ನ್ ವಿದ್್ಯ ತ್ ಅಂಶವನ್ನು ತೇರಿಸ್ತ್್ತ ದೆ.

139