Page 123 - Electrician - 1st Year TT - Kannada
P. 123
ಪರು ೀರಿತ್ ಇಎಮ್ ಎಫ್ ಅನ್ನು ಸ್ಟ ೀರ್ನರಿ ಕಾಂಡಕ್ಟ ರ್ ನಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಕಾಯಾ್ಯಚರಣಾ ಪ್ರು ಧಾನವಾಗಿದೆ. ಇದು ಪ್ಕ್ಕಾ ದ
ಉತಾಪಾ ದಿಸಿದಾಗ, ಪರು ೀರಿತ್ ಇಎಮ್ ಎಫ್ ಅನ್ನು ಸಿಥಿ ರವಾಗಿ ಸ್ರುಳಿಯಲ್ಲಿ ವೀಲೆ್ಟ ೀಜ್ ಅನ್ನು ಪರು ೀರೆೀಪಿಸ್ವ ಒಾಂದು
ಪರು ೀರಿತ್ ಇಎಮ್ ಎಫ್ ಎಾಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಸ್ರುಳಿಯಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಪ್ರು ವಾಹದ ಮೀಲೆ ಪ್ರಸಪಾ ರ
ಕೆಳಗೆ ಹೀಳಿರುವಾಂತೆ ಸಿಥಿ ರವಾಗಿ ಪರು ೀರಿತ್ವಾದ ಇಾಂಡಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ವಾ್ಯ ಖ್್ಯ ನಿಸಬಹುದು.
ಇಎಮ್ ಎಫ್ ನಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧ್ಗಳಿವೆ: ಇಂಡಕಟಿ ನ್್ಸ : ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಸ್ (L) ಎನ್ನು ವುದು
1 ಸ್ವ ಯಾಂ ಪರು ೀರಿತ್ ಇಎಮ್ಎಫ್ಅ ದೆೀ ಸ್ರುಳಿಯಲ್ಲಿ ವಿದು್ಯ ನಮೆ ಾಂಡಲದಲ್ಲಿ ನ ವಿದು್ಯ ತ್ ಪ್ರು ವಾಹದ ಪ್ರು ಮಾಣದಲ್ಲಿ
ಉತಾಪಾ ದಿಸಲಾಗುತ್್ತ ದೆ ಯಾವುದೆೀ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ವಿರೀಧಿಸಲು ವಿದು್ಯ ತ್
ಸರ್್ಯ ್ಯಟ್ ಅರ್ವಾ ಸಾಧ್ನದ ವಿದು್ಯ ತ್ ಆಸಿ್ತ ಯಾಗಿದೆ.
2 ಪ್ರಸಪಾ ರ ಪರು ೀರಿತ್ ಇಎಮ್ಎಫ್ ನೆರೆಯ ಸ್ರುಳಿಯಲ್ಲಿ
ಉತ್ಪಾ ತ್ತ ಯಾಗುತ್್ತ ದೆ ಸರ್್ಯ ್ಯಟ್ ನಲ್ಲಿ ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಸ್ ಒದಗಿಸಲು ಬಳಸ್ವ
ಸಾಧ್ನಗಳನ್ನು ಇಾಂಡಕ್ಟ ರ್ ಗಳು ಎಾಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ.
ಸ್ವ ಯಂ ಪ್್ರ ೀರಣೆ: ಸರ್್ಯ ್ಯಟ್ ನಲ್ಲಿ ಎಲೆಕೊ್ಟ ್ರೀಮೀಟಿವ್ ಇಾಂಡಕ್ಟ ರ್ ಗಳನ್ನು ಚೀಕ್ಸ್ , ಕಾಯಿಲ್ ಗಳು ಮತ್್ತ
ಫೀಸ್್ಯ ನ ಉತಾಪಾ ದನೆ, ಅದೆೀ ಸರ್್ಯ ್ಯಟ್ ನಲ್ಲಿ ವಿದು್ಯ ತ್ ರಿಯಾಕ್ಟ ರ್ ಗಳು ಎಾಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಇಾಂಡಕ್ಟ ಗ್ಯಳು
ಪ್ರು ಚೀದನೆಯ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರಿಣಾಮವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಾಗಿ ತ್ಾಂತಯ ಸ್ರುಳಿಗಳಾಗಿವೆ.
ಸರ್್ಯ ್ಯಟ್ ನ್ಾಂದಿಗೆ ಲ್ಾಂಕ್ ಮಾಡಲಾದ ಮಾ್ಯ ಗೆನು ಟಿಕ್ ಫ್ಲಿ ಕ್ಸ್
ಬದಲಾದಾಗ. ಇಂಡಕಟಿ ನ್್ಸ ಅನ್ನೆ ನಧ್ಗರಸ್ವ ಅಂಶರ್ಳು: ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಯ
ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಸ್ ಪಾರು ರ್ಮಿಕವಾಗಿ ನಾಲು್ಕಾ ಅಾಂಶಗಳಿಾಂದ
ಫಾ್ಯ ರಡೆಯ ಕಾನ್ನ್ಗಳ ಪ್ರು ಕಾರ, ಕಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಯಲ್ಲಿ ನಿಧ್್ಯರಿಸಲಪಾ ಡುತ್್ತ ದೆ.
ಇಎಮ್ಎಫ್ ಅನ್ನು ಪ್ರು ಚೀದಿಸಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಅಾಂತೆಯೆೀ,
ಆಯಸಾ್ಕಾ ಾಂತೀಯ ಕೆ್ಷ ೀತ್ರು ವು ಕ್ಸಿದಾಗ, ಫ್ಲಿ ಕ್ಸ್ ರೆೀಖೆಗಳು ಮತೆ್ತ • ಕೊೀರ್ ಮಿಸ್ಟ ರ್ ನ ಕೊೀರ್ ಪ್ರು ವೆೀಶಸಾಧ್್ಯ ತೆಯ ಪ್ರು ಕಾರ.
ವಾಹಕದ ಮೂಲಕ ಕತ್್ತ ರಿಸಲಪಾ ಡುತ್್ತ ವೆ ಮತ್್ತ ಮತ್ತ ಮಮೆ • ಸ್ರುಳಿ ‘N’ ನಲ್ಲಿ ತ್ಾಂತಯ ತರುವುಗಳ ಸಾಂಖೆ್ಯ . • ತ್ಾಂತಯ
ಇಎಮ್ಎಫ್ ಅನ್ನು ಪ್ರು ಚೀದಿಸಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಇದನ್ನು ತರುವುಗಳ ನಡುವಿನ ಅಾಂತ್ರ (ಸಪಾ ೀಸಿಾಂಗ್ ಫಾ್ಯ ಕ್ಟ ರ್).
ಸ್ವ ಯಾಂ ಪರು ೀರಣೆ ಎಾಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. • ಅಡಡ್ -ವಿಭಾಗದ ಪ್ರು ದೆೀಶ (ಕಾಯಿಲ್ ಕೊೀನ್ಯ ವಾ್ಯ ಸ) ‘a’
ಪರಸ್ಪ ರ ಇಂಡಕಟಿ ನ್್ಸ : ಎರಡು ಅರ್ವಾ ಹಚಿಚಿ ನ ಸ್ರುಳಿಗಳು ಅರ್ವಾ ‘d’.
ಒಾಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾಾಂತೀಯ ಹರಿವಿನಿಾಂದ ಕಾಾಂತೀಯವಾಗಿ ಹೆನ್ರ : ಒಾಂದು ಸಕೆಾಂಡಿಗೆ ಒಾಂದು ಆಾಂಪಿಯರ್ ದರದಲ್ಲಿ
ಒಟಿ್ಟ ಗೆ ಜೀಡಿಸಲಪಾ ಟಾ್ಟ ಗ, ಅವುಗಳು ಪ್ರಸಪಾ ರ ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಸ್ ಬದಲಾಗುವ ಪ್ರು ವಾಹವು 1 ವೀಲ್್ಟ ನ ಪರು ೀರಿತ್ ವೀಲೆ್ಟ ೀಜ್
ಗುಣಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಾಂದಿವೆ ಎಾಂದು ಹೀಳಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. (cemf) ಅನ್ನು ಉತಾಪಾ ದಿಸಿದರೆ ಕಾಂಡಕ್ಟ ರ್ ಅರ್ವಾ ಕಾಯಿಲ್
ಇದು ಟಾರು ನಾಸ್ ್ಫ ಮ್ಯರ್, ಮೀಟಾರ್ ಉತಾಪಾ ದಕಗಳು ಒಾಂದು ಹನಿರು ಯ ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಹೊಾಂದಿರುತ್್ತ ದೆ.
ಮತ್್ತ ಮತ್ತ ಾಂದು ಕಾಾಂತೀಯ ಕೆ್ಷ ೀತ್ರು ದೊಾಂದಿಗೆ
ಸಾಂವಹನ ನಡೆಸ್ವ ಯಾವುದೆೀ ಇತ್ರ ವಿದು್ಯ ತ್ ಘಟಕದ
ಕೌಂಟರ್ ಇಎ್ಮ್ಎ್ಫ್ - ಇಂಡಕ್ಟಿ ವ್ ರಯಾಕಟಿ ನ್್ಸ (Counter emf - inductive
reactance)
ಉದ್್ದ ೀಶರ್ಳು: ಈ ಪಾಠದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ , ನಿಮಗೆ ಸಾಧ್್ಯ ವಾಗುತ್್ತ ದೆ.
• ಕೌಂಟರ್ EMF (CEMF) ಪದವನ್ನೆ ವಿವರಸಿ
• ಅನ್ರ್ಮನದ ಪ್ರ ತಕ್್ರ ಯಾತ್ಮ ಕತೆಯ ಬಗೆ್ಗ ವಿವರಸಿ
• ಸ್ರುಳಿಯ ಓಹಿ್ಮ ಕ್ ಪ್ರ ತರೀಧ ಮತ್ತು ಪ್ರ ತರೀಧದ ನಡುವಿನ ವಯಾ ತಾಯಾ ಸದ ಕಾರಣರ್ಳನ್ನೆ ತಳಿಸಿ.
ಬಲವನ್ನು ವಿರೀಧಿಸ್ತ್್ತ ದೆ ಎಾಂದು ಲೆನ್್ಜ ಕಾನ್ನ್
ಕೌಂಟರ್ ಇ ಎ್ಮ್ ಎ್ಫ್ ಮತ್ತು ಲಂಜ್ ಕಾನ್ನ್:
ವಾಹಕ ಅರ್ವಾ ಸ್ರುಳಿಯಲ್ಲಿ ತ್ನನು ದೆೀ ಆದ ಕಾಾಂತೀಯ ಹೀಳುತ್್ತ ದೆ.
ಕೆ್ಷ ೀತ್ರು ದಿಾಂದ ಉಾಂಟಾಗುವ ವೀಲೆ್ಟ ೀಜ್ ಅನ್ನು ಕೌಾಂಟರ್ ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಯ ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಸ್ ರೆೀಟಿಾಂಗ್ ಪ್ರು ಸ್್ತ ತ್ ಹರಿವಿನ
ಎಲೆಕೊ್ಟ ್ರೀಮೀಟಿವ್ ಫೀಸ್್ಯ (cemf) ಎಾಂದು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಕೌಾಂಟರ್ ವೀಲೆ್ಟ ೀಜ್ ಅನ್ನು ಉತಾಪಾ ದಿಸ್ವ
ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಪ್ರು ಚೀದಿತ್ ಇಎಮ್ಎಫ್ (ವೀಲೆ್ಟ ೀಜ್) ಸಾಮರ್್ಯ ್ಯವನ್ನು ಸ್ಚಿಸ್ತ್್ತ ದೆ. ಒಾಂದು ಹನಿರು (1H -
ಯಾವಾಗಲ್ ಮೂಲ ವೀಲೆ್ಟ ೀಜನು ಕ್ರು ಯೆಯನ್ನು SI ಘಟಕ) ಒಾಂದು ಕಾಯಿಲ್ n ನ ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಸ್ ಅನ್ನು
ವಿರೀಧಿಸ್ತ್್ತ ದೆ ಅರ್ವಾ ಎದುರಿಸ್ತ್್ತ ದೆ, ಇದನ್ನು cemf ಪ್ರು ತನಿಧಿಸ್ತ್್ತ ದೆ, ಇದು ಪ್ರು ತ ಸಕೆಾಂಡಿಗೆ ಒಾಂದು ಆಾಂಪಿಯನ್ಯ
ಎಾಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಕೌಾಂಟರ್ ಎಲೆಕೊ್ಟ ್ರೀಮೀಟಿವ್ ಪ್ರು ಸ್್ತ ತ್ ಬದಲಾವಣೆಯು (1 A/ s) ಒಾಂದು ವೀಲ್್ಟ (1V) ನ
ಫೀಸ್್ಯ ಅನ್ನು ಕೆಲವಮಮೆ ಬಾ್ಯ ಕ್ ಎಲೆಕೊ್ಟ ್ರೀಮೀಟಿವ್ cemf ಅನ್ನು ಉತಾಪಾ ದಿಸ್ತ್್ತ ದೆ.
ಫೀಸ್್ಯ (bemf) ಎಾಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ.
ಅನ್ರ್ಮನದ ಪ್ರ ತಕ್್ರ ಯೆ: ಅನ್ಗಮನದ ಪ್ರಿಣಾಮದಿಾಂದ
ಯಾವುದೆೀ ರಿೀತಯ ಇಾಂಡಕ್್ಟ ವ್ ಸರ್್ಯ ್ಯಟನು ಲ್ಲಿ ಪ್ರು ಸ್್ತ ತ್ ಎಸಿ ಪ್ರು ವಾಹದ ಹರಿವಿಗೆ ನಿೀಡುವ ವಿರೀಧ್ವನ್ನು
ಬದಲಾವಣೆಯ ದಿಕ್್ಕಾ ಮತ್್ತ ಪರು ೀರಿತ್ ವೀಲೆ್ಟ ೀಜ್ ಇಾಂಡಕ್್ಟ ವ್ ರಿಯಾಕ್ಟ ನ್ಸ್ ಎಾಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ.
ನಡುವೆ ಪ್ರು ಮುಖ ಸಾಂಬಾಂಧ್ವಿದೆ. Cemf ಯಾವಾಗಲ್ ಇಾಂಡಕ್್ಟ ವ್ ರಿಯಾಕ್ಟ ನ್ಸ್ ಎಾಂಬುದು ಇಾಂಡಕ್ಟ ನ್ಯ ಸಮ್ಫ ನು
ಧ್ರು ವಿೀಯತೆಯನ್ನು ಹೊಾಂದಿದುದು ಅದನ್ನು ರಚಿಸಿದ ಫ್ಲ್ತಾಾಂಶವಾಗಿದೆ.
ಪಾವರ್ : ಎ್ಲಕ್ಟಿ ್ರ ಷಿಯನ್(NSQF - ರೀವೈಸ 2022) - ಎ್ಕ್ಸ ಸೈಜ್ 1.4.41 & 42 ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಿದ್್ಧಾ ಂತ 103