Page 110 - Electrician - 1st Year TT - Kannada

ಪಾವರ್ (Power) ಎಕ್್ಸ ಸೈಜ್ 1.3.35 & 36 ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಿದ್್ಧಾ ಂತ
ಎಲೆಕ್ಟ್ ರಿ ಷಿಯನ್ (Electrician) - ಮೂಲ ವಿದ್ಯು ತ್ ಅಭ್ಯು ಸ

ಪ್ರಿ ತಿರದೇಧದ ಮೆದೇಲೆ ತಾಪ್ಮಾನ್ದ ವಯು ತಾಯು ಸದ ಪ್ರಿಣಾಮ(Effect of variation of
temperature on resistance)
ಉದ್್ದ ದೇಶಗಳು: ಈ ಪಾಠದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ , ನಿಮಗೆ ಸಾಧ್್ಯ ವಾಗುತ್್ತ ದೆ.
• ವ್ಹಕ್ದ ವಿದ್ಯು ತ್ ಪ್ರಿ ತಿರದೇಧವು ಯಾವ ಅಂಶಗಳ ಮೆದೇಲೆ ಅವಲಂಬ್ತವ್ಗಿದ್ ಎಂಬುದನು್ನ ವಿವರಿಸಿ
• ಪ್ರಿ ತಿರದೇಧದ ತಾಪ್ಮಾನ್ದ ಸಹ-ಪ್ರಿಣಾಮವನು್ನ ತಿಳಿಸಿ.
ವಸು್ತ ವಿನ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು ಹಚಾಚಿ ಗಿ ತ್ಪ್ಮಾನವನ್್ನ ತ್ಪ್ಮಾನ ಹಚಾಚಿ ದಿಂತೆ ವಸು್ತ ವಿನ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು
ಅವಲಿಂಬ್ಸಿರುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ವಸು್ತ ವಿನ ಪ್್ರ ಕಾರ ಕಡಿಮಯಾದಾರ್, ಅದ್ ಋಣಾತ್್ಮ ಕ ತ್ಪ್ಮಾನ
ಬದಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಗುಣಾಿಂಕವನ್್ನ ಹೊಿಂದಿರುತ್್ತ ದೆ. (ಚಿತ್್ರ 2)
ವಾಹಕದ ವಸು್ತ ವಿನ ಸವಿ ರೂಪ್ವನ್್ನ ಅವಲಿಂಬ್ಸಿ ಎಲೆಕೊಟ್ ರಾೋಲೆೈಟ್ ರ್ಳು, ಪ್ೋಪ್ರ್, ರಬಬಿ ರ್, ಗ್ಲಿ ರ್, ಮೈಕಾ
ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು ಸಿಥಾ ರವಾಗಿದ್ದ ರೆ ಮತ್್ತ ಅದರ ನಿದಿಯೂಷಟ್ ಮುಿಂತ್ದ ಅವಾಹಕರ್ಳು ಮತ್್ತ ಕಾಬಯೂನ್ ನಿಂತ್ಹ
ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ ಅರ್ವಾ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ಕತೆ ಎಿಂದ್ ಭಾರ್ಶಃ ವಾಹಕರ್ಳ ಸಿಂದಭ್ಯೂದಲ್ಲಿ ಇದ್ ಅನವಿ ಯಿಸುತ್್ತ ದೆ.
ಕರೆಯಲ್ಪ ಡುತ್್ತ ದೆ. ತ್ಪ್ಮಾನದ ಮೋಲ್ನ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದ
ಅವಲಿಂಬನೆಯನ್್ನ ಕೆಳಗೆ ವಿವರವಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

ಪ್ರಿ ತಿರದೇಧದ ಮೆದೇಲೆ ತಾಪ್ಮಾನ್ದ
ಪ್ರಿಣಾಮ:ವಾಸ್ತ ವವಾಗಿ, ಈ ಹಿಿಂದೆ ನಿೋಡಲಾದ
ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದ ಸಾಪ್ೋಕ್ಷ ಮೌಲ್ಯ ರ್ಳು ಲೋಹರ್ಳು ಕೊೋಣೆಯ
ಉಷ್್ಣ ಿಂಶದಲ್ಲಿ ದಾ್ದ ರ್ ಅವುರ್ಳಿಗೆ ಅನವಿ ಯಿಸುತ್್ತ ವೆ. ಹಚಿಚಿ ನ
ಅರ್ವಾ ಕಡಿಮ ತ್ಪ್ಮಾನದಲ್ಲಿ , ಎಲಾಲಿ ವಸು್ತ ರ್ಳ
ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು ಬದಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಹಚಿಚಿ ನ ಸಿಂದಭ್ಯೂರ್ಳಲ್ಲಿ ,
ವಸು್ತ ವಿನ ಉಷ್ಣ ತೆಯು ಹಚಾಚಿ ದಾರ್, ಅದರ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವೂ
ಹಚಾಚಿ ಗುತ್್ತ ದೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವು ಇತ್ರ ವಸು್ತ ರ್ಳೊಿಂದಿಗೆ, ವಾಹಕದ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದ ತ್ಪ್ಮಾನ ಗುಣಾಿಂಕ (a aa
ಹಚಿಚಿ ದ ತ್ಪ್ಮಾನವು ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವನ್್ನ ಕಡಿಮ ಮಾಡಲು aa):0 ° C ನಲ್ಲಿ R0 ನ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವನ್್ನ ಹೊಿಂದಿರುವ
ಕಾರರ್ವಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಲೋಹಿೋಯ ವಾಹಕವನ್್ನ t ° C ಗೆ ಬ್ಸಿ ಮಾಡೋರ್ ಮತ್್ತ
ಈ ತ್ಪ್ಮಾನದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು Rt ಆಗಿರಲ್.
ತ್ಪ್ಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್್ರ ತಿ ಡಿಗಿ್ರ ಯಿಿಂದ ನಿಂತ್ರ, ತ್ಪ್ಮಾನದ ಸಾಮಾನ್ಯ ವಾ್ಯ ಪಿ್ತ ಯನ್್ನ ಪ್ರಿರ್ಣಿಸಿ,
ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು ಪ್ರಿಣಾಮ ಬ್ೋರುವ ಪ್್ರ ಮಾರ್ವನ್್ನ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದ ಹಚಚಿ ಳವು ಅವಲಿಂಬ್ಸಿರುತ್್ತ ದೆ:
ತ್ಪ್ಮಾನ ಗುಣಾಿಂಕ ಎಿಂದ್ ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. ಮತ್್ತ
ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು ತ್ಪ್ಮಾನದೊಿಂದಿಗೆ ಏರುತ್್ತ ದೆಯೋ • ನೆೋರವಾಗಿ ಅದರ ಆರಿಂಭಿಕ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದ ಮೋಲೆ
ಅರ್ವಾ ಕಡಿಮಯಾಗುತ್್ತ ದೆಯೋ ಎಿಂಬುದನ್್ನ ತೋರಿಸಲು • ನೆೋರವಾಗಿ ತ್ಪ್ಮಾನ ಏರಿಕೆಯ ಮೋಲೆ
ಧ್ನಾತ್್ಮ ಕ ಮತ್್ತ ಋಣಾತ್್ಮ ಕ ಪ್ದರ್ಳನ್್ನ ಬಳಸಲಾಗುತ್್ತ ದೆ. • ವಾಹಕದ ವಸು್ತ ವಿನ ಸವಿ ರೂಪ್ದ ಮೋಲೆ

ತ್ಪ್ಮಾನ ಹಚಾಚಿ ದಿಂತೆ ವಸು್ತ ವಿನ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ವು ಆದ್ದ ರಿಿಂದ (Rt Ro) = Ro t a .... (i)
ಹಚಾಚಿ ದಾರ್, ಅದ್ ಧ್ನಾತ್್ಮ ಕ ತ್ಪ್ಮಾನ ಗುಣಾಿಂಕವನ್್ನ
ಹೊಿಂದಿರುತ್್ತ ದೆ. ಬ್ಳಿಳು , ತ್ಮ್ರ , ಅಲೂ್ಯ ರ್ನಿಯಿಂ, ಹಿತ್್ತ ಳೆ ಅಲ್ಲಿ a (ಆಲಾಫಿ ) ಸಿಥಾ ರವಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ ಮತ್್ತ ವಾಹಕದ
ಮುಿಂತ್ದ ಶುದಧಿ ಲೋಹರ್ಳ ಸಿಂದಭ್ಯೂದಲ್ಲಿ ಇದ್ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದ ತ್ಪ್ಮಾನ ಗುಣಾಿಂಕ ಎಿಂದ್
ಸೂಕ್ತ ವಾಗಿದೆ (ಚಿತ್್ರ 1) ಕರೆಯಲಾಗುತ್್ತ ದೆ.
Eq.(i) ಅನ್್ನ ಮರುಹೊಿಂದಿಸುವುದ್, ನಾವು ಪ್ಡೆಯುತೆ್ತ ೋವೆ
ಲೆಕಾಕಾ ಚಾರ

Ro= 1a, t = 1°C ಆಗಿದ್ದ ರೆ, a = aR = Rt Ro.
ಆದ್ದ ರಿಿಂದ, ವಸು್ತ ವಿನ ತ್ಪ್ಮಾನ-ಗುಣಾಿಂಕವನ್್ನ ಹಿೋಗೆ
ವಾ್ಯ ಖ್್ಯ ನಿಸಬಹುದ್: ತ್ಪ್ಮಾನದಲ್ಲಿ ಪ್್ರ ತಿ °C ಏರಿಕೆಗೆ
ಓಮ್ ನಲ್ಲಿ ನ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದಲ್ಲಿ ನ ಬದಲಾವಣೆ.
Eq.(i) ನಿಿಂದ, RT = Ro (1+a t) .... (ii)
ಯುರೆೋಕಾ, ಮಾ್ಯ ಿಂರ್ನಿನ್, ಇತ್್ಯ ದಿರ್ಳಿಂತ್ಹ ಕೆಲವು
ರ್ಶ್ರ ಲೋಹರ್ಳ ಸಿಂದಭ್ಯೂದಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣ ತೆಯ ಆರಿಂಭಿಕ ತ್ಪ್ಮಾನದ ಮೋಲೆ a ಅವಲಿಂಬನೆಯ
ಹಚಚಿ ಳದಿಿಂದಾಗಿ ಪ್್ರ ತಿರೋಧ್ದ ಹಚಚಿ ಳವು ತ್ಲನಾತ್್ಮ ಕವಾಗಿ ದೃಷ್ಟ್ ಯಿಿಂದ, ನಾವು ನಿದಿಯೂಷಟ್ ತ್ಪ್ಮಾನದಲ್ಲಿ
ಕಡಿಮ ಮತ್್ತ ಅನಿಯರ್ತ್ವಾಗಿರುತ್್ತ ದೆ.

90