Page 255 - R&AC - 1st Year TT Gujarati
P. 255
પફ્રણામે, અંતતમ દિંાણ પહેલેથી જ ઉચ્ચ િેક્ૂમ પ્રેશર રેન્જમાં છે, જ્યારે િરાળના પમ્મ્પગના ફ્કસ્સામાં, આ નનણયાયક મૂલ્ય (મહત્મ) પાણીની િરાળ
સૌથી નીચું કાય્વકારી દિંાણ લગભગ નીચલી મયયાદામાં છે. મધ્યમ િેક્ૂમ સહહષ્ણુતા તરીકે ઓળખાય છે.
દિંાણ રિેણી.
કન્્ડેન્સેિંલ િરાળના પમ્મ્પગ દરતમયાન ગેસ િંેલાસ્ટ ફ્્ડિાઇસ સાથે અને
િગર રોટરી િાન પંપમાં પમ્મ્પગ પ્રફ્રિયાને આ યોજનાકડીય રીતે દશયાિિામાં
“વેક્ૂમ” સ્ટેજ (સ્ટેજ 1) મયાટે બહુ ઓછયા તેિનયો પુરવઠયો અથવયા
બબિકુિ તેિ ન હયોવયાનયા કયારણે એક પણ નીચું અંતતમ દબયાણ આિી છે.
હધાંસિ કરવયા મયાટે વયાસ્તવવક પ્ેક્ટિસમધાં મયોટરી મુશ્કેિીઓ ગેસ બેિયાસ્ટ વવનયા
આવી શકે છે અને આવયા પંપનયા સંચયાિનની વવશ્વસની્યતયાને 1) પંપ તે જહાજ સાથે જો્ડાયેલ છે જે પહેલેથી જ લગભગ હિાથી ખાલી
નોંિપયાત્ર રીતે અસર કરે છે. છે (અંદાજે 70 mbar). તેથી તે મોટે ભાગે િરાળના કણોનું પફ્રિહન
કરે છે. તે ગેસ િંેલાસ્ટ વિના કામ કરે છે.
2) પંપ ચેમ્િંરને જહાજથી અલગ કરિામાં આિે છે. સંકોચન શરૂ થાય છે.
3) પંપ ચેમ્િંરની સામગ્રી પહેલેથી જ એટલી સંકુચચત છે કે િરાળ ઘટ્ટ
થઈને ટડીપું િંનાિે છે. ઓિર પ્રેશર હજુ સુધી પહોંચી શક્ું નથી.
4) શેષ હિા મારિ હિે જરૂરી િધારે દિંાણ ઉત્પન્ન કરે છે અને ફ્્ડસ્ચાજ્વ
આઉટલેટ િાલ્િ ખોલે છે. પરંતુ િરાળ પહેલેથી જ ઘટ્ટ થઈ ગઈ છે અને
ટડીપું પંપમાં અિક્ષેવપત થઈ ગ્યું છે.
ગેસ બેિયાસ્ટ સયાથે
1) પંપ તે જહાજ સાથે જો્ડાયેલ છે જે પહેલાથી લગભગ હિાથી ખાલી છે
(લગભગ 70 મીટર િંાર). તેથી તે મોટે ભાગે િરાળના કણોનું પફ્રિહન
કરે છે.
2) પંપ ચેમ્િંરને જહાજથી અલગ કરિામાં આિે છે. હિે ગેસ-િંેલાસ્ટ
ગેસ બેિયાસ્ટ (ફ્ફગ 4) િાલ્િ ખુલે છે, જેના દ્ારા પંપ ચેમ્િંર િંહારથી િધારાની હિાથી ભરે
છે. આ િધારાની હિાને “ગેસ િંેલાસ્ટ” કહેિામાં આિે છે.
રોટરી િેન, રોટરી વપસ્ટન અને ટટ્ોકોઇ્ડ પંપ સાથે ગેસ-િંેલાસ્ટ ઉપકરણનો
ઉપયોગ મારિ કાયમી િા્યુઓ જ નહીં પરંતુ મોટા જથ્થામાં કન્્ડેન્સેિંલ 3) વિસર્જત આઉટલેટ િાલ્િ ખુલ્લું દિંાિિામાં આિે છે; િરાળ અને
િરાળને પણ પમ્પ કરિા સક્ષમ િંનાિે છે. ગેસ-િંેલાસ્ટ ઉપકરણ પંપના ગેસના કણો િંહાર ધકેલાય છે. પૂરક ગેસ-િંેલાસ્ટ એરને કારણે આ
કાય્વકારી ચેમ્િંરમાં િરાળના ઘનીકરણને અટકાિે છે. માટે જરૂરી ઓિર પ્રેશર ખૂિં જ િહેલું પહોંચી જાય છે, જેમ કે સમગ્ર
પમ્મ્પગ પ્રફ્રિયાની શરૂઆતમાં. ઘનીકરણ થઈ શકતું નથી.
જો િરાળને પમ્પ કરિામાં આિે છે, તો તે પંપના તાપમાને તેમના સંતૃપ્પ્ત
િરાળના દિંાણમાં જ સંકુચચત થઈ શકે છે; જો ઉદાહરણ તરીકે, 70oC ના 4) પંપ િધુ હિા અને િરાળને ફ્્ડસ્ચાજ્વ કરે છે.
પંપ તાપમાને મારિ પાણીની િરાળને પમ્પ કરિામાં આિે છે, તો તેને મારિ દબયાણ, સં્યયોજન અને વેક્ુમ ગેજ
312 તમસલિંાર સુધી સંકુચચત કરી શકાય છે (70oC પર પાણીનું સંતૃપ્પ્ત પ્ેશર ગેજ
િરાળ દિંાણ. િધુ સંકોચન પર, પાણીની િરાળ તેના દિંાણમાં િધારો કયયા
વિના ઘનીકરણ થાય છે. િધુ- પંપમાં દિંાણ પ્રાપ્ત થતું નથી તેથી આઉટલેટ િાતાિરણીય દિંાણથી ઉપરનું દિંાણ િાંચો અને lbs/sq.inch અથિા
ફ્્ડસ્ચાજ્વ િાલ્િ ખોલિામાં આિતો નથી, તેના િંદલે પાણીની િરાળ પંપમાં kg/cm2 માં માપાંફ્કત, િંાઉન્્ડેન અથિા િંેલોઝ પ્રકારના હોય છે.
પાણીની જેમ રહે છે અને પંપના તેલ સાથે તમરિણ કરે છે. પફ્રણામે, પંપ રેફ્રિજરેશનમાં િપરાતા ગેજ પણ oF અથિા oC માં િપરાતા ચોક્સ
તેલના લુષ્કબ્કેટિટગ ગુણધમમો ખૂિં જ ઝ્ડપથી િંગ્ડે છે - ખરેખર, પંપ કરી રેફ્રિજરન્ટ માટે સંતૃપ્પ્ત તાપમાન સૂચિે છે.
શકે છે, તે ખૂિં જ પાણી લેિામાં આવ્્યું છે, તે જપ્ત પણ કરી શકે છે. કમ્પયાઉન્્ડ ગેજ: િાતાિરણીય દિંાણથી ઉપરના દિંાણને િાંચો અને
જીઓ્ડ દ્ારા 1935માં વિકસાિિામાં આિેલ ગેસ િંેલેટ ઉપકરણ નીચેના િાતાિરણની નીચેનું દિંાણ પણ િાંચો. િાતાિરણીય ઉપરના દિંાણ માટે
નોંધપારિ પગલાં દ્ારા પંપમાં પાણીની િરાળના સંભવિત ઘનીકરણને lbs/sq ઇં ચમાં માપાંફ્કત અને િાતાિરણીય નીચે દિંાણ માટે 0 થી -30”
અટકાિે છે. Hg.
કાય્વક્ષેરિમાં િાસ્તિમાં કમ્પ્રેશનની ફ્રિયા શરૂ થાય તે પહેલાં હિાના િંરાિંર વેક્ુમ ગેજ
નનયમન કરેલ જથ્થામાં (“ગેસ િંેલેટ્સ”) અંદર આિિા દેિામાં આિે છે, 1. મારિ િાતાિરણીય નીચેના દિંાણોને જ િાંચો એટલે કે, િેક્ુમ ડ્ુઅલ
એટલે કે, એટલું જ કે પંપમાં કમ્પ્રેશન રેક્શયો ઘટડીને મહત્મ 10:1 થઈ જાય પ્રકારના ગેજ, િંો્ડ્વન પ્રકાર અથિા િંેલો પ્રકાર 0 થી -30” Hg, અથિા
છે. હિે પમ્પ કરેલા િરાળને તેમના ઘનીકરણ બિિંદુ પ્રાપ્ત થાય અને પંપમાંથી 0 થી -760 mm Hg, અથિા 760 mm - 0 mm Hg (ટોર ગેજ)
િંહાર કાઢિામાં આિે તે પહેલાં ગેસ િંેલાસ્ટ સાથે સંકુચચત કરી શકાય છે. અથિા 1000 થી 0 તમલીિંાર (તમસલિંાર ગેજ).
પમ્પ કરેલા િરાળનું આંક્શક દિંાણ, જોકે, ચોક્સ મૂલ્ય કરતાં િધુ ન હોવું 2. િધુ સચોટ િેક્ુમ ગેજ જે ખાસ કરીને ્ડડીપ િેક્ૂમ િાંચે છે તે છે:
જોઈએ; તે પફ્રિંળ 10 દ્ારા સંકોચન સાથે આટલું ઓછું િંેટ હોવું જોઈએ. a થમમોકોપલ અને વપરાની ગેજ જે 1000 માઇરિોનથી 0 માઇરિોન
પંપના કાય્વકારી તાપમાને િરાળ ઘટ્ટ થઈ શકતી નથી. મારિ પાણીની સુધી િેક્ુમ િાંચે છે.
b મેકસલયો્ડ ગેજ કે જે મેનોમીટર જેિા છે.
CG & M : R&ACT : (NSQF - સંશયોધિત 2022) - અભ્્યયાસ 1.14.81 મયાટે સંબંધિત સસદ્ધધાંત 235