Page 185 - R&AC - 1st Year TT Gujarati

ઇન્વટ્સર રેફ્ફ્જરેટર - 2 (Inverter refregirator)

ઉદ્ેશ્્યરો: આ પાઠના અંતે તમે સમથ્સ િશો
• ઇન્વટ્સર સસસ્ટમનવી કયામગવીરી સમજાવરો
• ઇન્વટ્સરનયા તબક્યાનું વણ્સન કરરો
• BLDC મરોટરનવી કયામગવીરી સમજાવરો.

ફ્િસિટલ ઇન્વટ્સર ટેકનરોલરોજી િરીસી મોટસ્સ એસી મોટસ્સ કરતાં ભારે અને મોંઘી િોય છે. િોલ્ટેજ િદલિા
માટે ઘણી િાર િાયદો થાય છે જેથી એસી મોટરનો ઉપયોગ કરી શકાય.
ફ્િલજટલ ઇન્િટ્સર કોમ્પ્રેસર પરંપરાગત કરતા િધુ એિિાન્સ છે. તે ઠંિકની
માંગને પિોંચી િળિા માટે તેની ઝિપને આપમેળે ગોઠિે છે. આ કરિા માટે િપરાતા ઉપકરણને ઇન્િટ્સર કિેિામાં આિે છે.
આ ઉપકરણ રેક્ક્િાયર સર્કટની વિરુદ્ધ કરે છે. રેક્ક્િાયર એસી પાિરને
IGBT (ઇન્સ્્યુલેટેિ ગેટ િાયપોલર ટટ્ાસ્ન્ઝસ્ટર) ની મદદથી ફ્રિકિન્સી
લેંિમાં િેરિાર કરીને મોટરની ઝિપને જરૂરી RPM માં િદલી શકાય છે. િરીસી પાિરમાં રૂપાંતફ્રત કરે છે.
જૂની વિદ્ુત પ્રણાલીઓમાં આ ઉલટાનું કરિા માટે એસી જનરેટર સાથે
IGBT એ ત્રણ ટર્મનલ પાિર સેમમકન્િક્ર ઉપકરણ છે જે ઉચ્ કાય્સક્ષમતા
અને ભાગ સ્સ્િચિચગ માટે નોંધાયેલ છે તેનો ઉપયોગ PWM પ્્યુઝ પિોળાઈ જોિાયેલ િરીસી મોટરનો ઉપયોગ થતો િતો. નિા સોલલિ-સ્ટેટ ઇલેક્ટ્ોનનક
મોડ્ુલેટર થ્ી િેઝ િટ્ાઈિમાં પણ થાય છે. ઇન્િટ્સર કોમ્પ્રેસરમાં PWM ઉપકરણો યાંવત્રક રીતે િરતા ભાગો વિના આ કરે છે. િેચાયેલા સ્ટેટ
મિત્િની ભૂમમકા ભજિે છે. AC પાિર સપ્લાય લસનુસોઇિલ તરંગ અથિા ઇન્િટ્સરમાં િપરાતા મૂળભૂત તત્િો છે:
સાઈન તરંગમાં છે, પરંતુ આ તરંગને આકૃમત 1a અને 1b માં િતાવ્યા પ્રમાણે - એક ફ્ક્રસ્ટલ જે જરૂરી એસી પાિરની આિત્સન પર ઓસીલેટ થાય છે
પિોળાઈ અને કંપનવિસ્તાર સહિત ચોરસ તરંગમાં િદલિામાં આિે છે. - dc પાિરને ચાલુ અને િંધ કરિા માટે SCR નો ઉપયોગ કરીને સ્સ્િચિચગ
પિોળાઈમાં આ િેરિાર આિત્સન 0 થી 120 H2 સુધી િદલાય છે; કોમ્પ્રેસર સર્કટ.
મોટરની ઝિપ આિત્સન પ્રમાણે િદલાય છે ફ્િગ 2 ઇન્િટ્સર લસસ્ટમના
તિક્ાઓ દશયાિે છે. એક સરળ ઇન્િટ્સર, પ્રમાણભૂત િાયોિના સમૂિનો ઉપયોગ કરીને, ચોરસ
તરંગ આઉટપુટ ઉત્પન્ન કરે છે.
BLDC મરોટરનું કયામ
મોટાભાગની મોટરો અને નનયંત્રણો પાિર કંપની (EB) દ્ારા પૂરી પાિિામાં
બ્શ ઓછી િરીસી મોટર સાથેની મુખ્ િસ્તુ એ છે કે તેમાં ભૂમમકાઓ માટે આિેલ િૈકસ્્પપક (એસી) પાિર સાથે જ કામ કરિા માટે રચાયેલ છે. આ
કાયમી ચુંિક (ઇલેક્ટ્ો મેગ્નેટનું ઇન્સ્્યુલેટેિ) િોય છે. કાયમી ચુંિક જનરેટર ઉપકરણો ચોરસ તરંગ સાથે કામ કરશે. જો કે, તેઓ એટલી અસરકારક
એસી ચુંિકરીય ક્ષેત્રને િદલે િરીસી ચુંિકરીય ક્ષેત્ર કે જે ઇલેક્ટ્ોમેગ્નેટ દ્ારા રીતે કાય્સ કરશે નિીં. તેમના ર્િનકાળ સામાન્ય રીતે કાય્સક્ષમ રીતે કાય્સ
AC પ્રિાિ પસાર કરીને ઉત્પન્ન થાય છે. આ ચુંિકરીય ક્ષેત્ર રાજ્ના ચુંિકરીય કરશે. તેમના ર્િનકાળ સામાન્ય રીતે ઘટાિિામાં આિશે
ક્ષેત્ર સાથે ફ્ક્રયાપ્રમતફ્ક્રયા કરે છે તે ગમત પેદા કરે છે. સ્ટાટ્સર ઇલેક્ટ્ોમેગ્નેટમાં
િત્સમાન ગમત સં્યુક્તની ગમત િદલિા માટે િદલાઈ શકે છે કારણ કે મોટર સામાન્ય રીતે સૌર વિદ્ુત ઉર્્સ લસસ્ટમ માટે ઇન્િટ્સર જરૂરી છે. સૌર કોષોનું
િરીસી મેગ્નેહટક ફ્િલ્િ જનરેટ કરે છે, સ્ટાટ્સરને પણ િરીસી મેગ્નેહટક ફ્િલ્િ આઉટપુટ િરીસી પાિર છે.
જનરેટ કરવું પિે છે જ્ારે સ્ટાટ્સર કોઇલને િરીસી મળે છે. એર કંફ્િશનરમાં ફ્િક્સ સ્પીિ કોમ્પ્રેસર િોય છે. તેઓ નનલચિત RPM પર
જો કે, આપણા નનયમમત વિદ્ુત પુરિઠા દ્ારા જે પ્રિાિ આિે છે તે િૈકસ્્પપક કામ કરે છે કારણ કે AC સપ્લાયમાં નનલચિત આિત્સન (એટલે કે) 50
પ્રિાિ (અથિા એસી) છે તેથી જ આપણને એક ઇન્િટ્સર અને એક સાયકલ/સેકન્િ િોય છે અને િટ્ાઇિ મોટરની ઝિપ આિત્સનનું કાય્સ અને
ઇલેક્ટ્ોનનક ્યુનનટની જરૂર છે જે તેને યોગ્ય રીતે કાય્સ કરિા માટે વિવિધ મોટર પોલ્સની સંખ્ા છે.
શક્ક્તના AC થી DC કન્િટ્સર કરે. . એસી ઇન્િક્શન મોટરમાં,

પલ્સ વેવ અને ફ્િસિટલ કંટરિરોલ સસગ્નલરો જ્ાં, NS = સ્ટેટર િરીલ્િની લિસક્રનસ સ્પીિ

કોમ્પ્્યુટર અથિા ફ્િલજટલ કંટટ્ોલ એપ્લીકેશનમાં, િીર્ પ્રકારના િૈકસ્્પપક f = પાિર સપ્લાયની આિત્સન
પ્રિાિનો ઉપયોગ પલ્સ િેિ ઇલેક્ટ્ોનનક્સમાં થાય છે. આ એપ્લીકેશનમાં
લસગ્નલો વિદ્ુત કઠોળ છે. પ્્યુસના અંતર અને કઠોળની પિોળાઈ દ્ારા P = સ્ટેટર વિન્ન્િગ પોલ્સની સંખ્ા.
નનયંત્રણ મેળિિામાં આિે છે. કમ્પ્્યુટરનો ઉપયોગ કરતી મોટાભાગની રોટર ઝિપ સ્ટેટર ચુંિકરીય ક્ષેત્ર કરતાં ઓછી છે. આ િે ઝિપ િચ્ેના
કંટટ્ોલ લસસ્ટમ્સમાં 5-િોલ્ટ પલ્સ િોય છે. તિાિતને સ્સ્લપ તરીકે ગણિામાં આિે છે. જો ત્ાં કોઈ સ્સ્લપ નથી, તો
રોટરમાં કોઈ પ્રેફ્રત emf, કરંટ અને ટોક્સ િશે નિીં.
જો તેઓ મોટર નનયંત્રણમાં ઉપયોગમાં લેિાય છે, તો િોલ્ટેજ મોટર દ્ારા
જરૂરી િોલ્ટેજમાં વિસ્તૃત થાય છે. ઇન્િક્શન મોટરની ઝિપ સપ્લાય રિરીક્િન્સીના સીધા પ્રમાણમાં િોય છે.
સપ્લાય રિરીક્િન્સીને સરળતાથી િદલીને, ઝિપ ચોક્સ અને સતત િધારી
ઇન્વટ્સર
અથિા ઘટાિરી શકાય છે.
િેટરીમાં સંગ્હિત વિદ્ુત ઉર્્સ સીધી િત્સમાન (િરીસી) ઉર્્સ તરીકે ઉપલબ્ધ
છે. િેટરી દ્ારા આપિામાં આિેલ િોલ્ટેજ એક સ્થિર િોલ્ટેજ છે. તે ધીમે જો ઝિપ નનયંત્રણ આિત્સન િદલીને પ્રાપ્ત કરવું િોય, તો સપ્લાય િોલ્ટેજ
ધીમે સમય સાથે ઘટે છે કારણ કે િેટરીમાંથી ચાજ્સ ઘટરી ર્ય છે. િેટરી દ્ારા પણ એક સાથે િદલિો પિશે.
સંચાલલત ઇલેક્ક્ટ્ક મોટર િરીસી મોટર િોિી આિશ્યક છે. આનું કારણ એ છે કે જો સપ્લાય િોલ્ટેજ (v) સ્થિર રાખીને આિત્સન (f)
ઘટાિિામાં આિે છે, તો પ્રિાિ િધે છે જે ઉત્તેજના પ્રિાિમાં િધારો અને

CG & M : R&ACT : (NSQF - સંશરોધિત 2022) - અભ્્યયાસ 1.9.56- 57 મયાટે સંબંધિત સસદ્ધધાંત 165