Page 110 - R&AC - 1st Year TT Gujarati

મહ મ તાપમાન ના સૌથી ગરમ બદુ અથવા દ શ તર ક ઓળખાતા ાથ મક ક બશન: તે નોઝ ની ટોચ પર જમણ બાજુએ આંત રક શંકુ મ
આંત રક શંકાની આગળ ગમ નો સૌથી વ ુ જ થો ઉ પ થાય છે. થાય છે. ( ફગ 1)
તેજ વી ુ લયસમ :

C2 H2↑2C + H2 + ગરમી
આંત રક શંકુ મ - થમ બો ડગ ેજ:

2C + H2 O2 ↑ 2CO + H2 + ગરમી
CO અને H2 ની અસર ઘાટડ છે (કોઈ ઓકસાઈડ નથી બનતા) મહ મ
ગરમી (સૌથી ગરમ બદુ) મા આંત રક શંકુની સામે છે.
ઓ જન નો એક જ થો એ સટ લનના એક જ થો સાથે ડાયા છે
(મશાલ ારા િવર ત) અને બળ ય છે. કાબ ન મોનો ાઇડના બે વૉ ુમ
ો તમ ઓ જન અને એ સ ટલીનનો ક બશન ર ડયો
અને હાઈડ ોજન વ ા ગરમી ું એક વૉ ુમ.
સં ૂણ ક બશન/બો ડગ માટ એ સ ટલીનના એક જ થાને અઢ વૉ ુમ
ગૌણ ક બશન: તે ોત ના બા પર બડ ુંમ થાય છે. બા
ઓ જન ની જ ર પડ છે.
પર બડ ુંમ - ગૌણ બો ડગ
એસીટ લીન : ઓ જન + ઓ
2CO + O2 ↑2CO2 + ગરમી
1 લટર : 2.5 લટર
2H2 + O2 ↑2H 0O + હ ટ
તટ ોત ઉ પ કરવા માટ લોપાઈપમ થી એસીટ લીન અને
ઓ જન ની સમાન મા ા ૂર પાડવામ આવે છે. ( ફગ 1) હવામ દહન ( ફગ 1):કાબ ન મોનો ાઇડના બે જ થા અને
એસીટ લીન : ઓ જન હાઇડ ોજનના 1 જ થા ( ાથ મક દહન ું ઉ પાદન) આસપાસની
હવામ થી 1.5 જ થાના ઓ જન સાથે ભેગા થાય છે અને
1 લટર : 1 લટર બળ ય છે. કાબ ન ડાયો ાઇડના બે વો ુમ અને પાણીની

( ાથ મક દહન) વરાળની 1 વો ુમ. ાથ મક ક બશન ું ઉ પાદન ર ુ સગ
ઝોનમ વ ુ બળ ય છે. આંત રક શંકુ અને તેની ટોચની
તેથી, એસીટ લીન સં ૂણ બન ર કરવા માટ અ 1.5 લટર ઓ જન
આસપાસનો િવ તાર ર ુસ ગ ઝોન કહ વાય છે. ર ુસ ગ
ની જ ર છે.
ઝોન પીગળેલી ધા ુને વાતાવરણીય અસરોથી ર ણ આપે છે
ોત આસપાસ ના વાતાવરણ મ થી વધારાનો 1.5 લટર ઓ જન લે કારણ ક તે ગૌણ ક બશન માટ વાતાવરણીય ઓ જનનો
છે. (ગૌણ ક બશન) ( ફગ 1) ઉપયોગ કર છે.
રાસાય ણક યા: એસીટ લીન ું 1 વૉ ુમ ઓ જન ના 2 1/2
વૉ ુમ સાથે ડાયા છે અને બળ ને 2 વૉ ુમ કાબ ન ડાયો ાઇડ અને 1
વૉ ુમ પાણીની વરાળ વ ા ગરમી બનાવે છે.

ઓ ના કારો - એ સ ટલીન વાળાઓ (Types of oxy - acetylene flames)

ઉ ે યો: આ પાઠના અંતે તમે સમથ હશો
• િવિવધ કારની ઓ ી-એ સ ટલીન વાળાઓને નામ આપો
• દર ક કારની ોતની લા ણકતાઓ જણાવો
• દર ક કારની ોતના ઉપયોગો સમ વો.

ઓ -એ સ ટલીન ગેસની ોતનો ઉપયોગ ગેસ વે ડ ગ માટ થાય છે - ઓ ડાઇ ઝગ ોત
કારણ ક
- કા ુ રાઇ ઝગ ોત.
- તે ઉ તાપમાન સાથે સાર ર તે નયંિ ત ોત ધરાવે છે
લા ણકતા અને ઉપયોગ
- બેઝ મેટલના યો ય ગલન માટ ોતને સરળતાથી હ રાફ ર કર
તટ ોત ( ફગ 1): લોપાઇપમ ઓ જન અને એ સ ટલીન
શકાય છે
સમાન માણમ મ ત થાય છે.
- તે બેઝ મેટલ/વે ડની રાસાય ણક રચનાને બદલતી નથી.
આ ો તમ સં ૂણ દહન થાય છે.
નીચે આપેલ ણ અલગ અલગ કારની ઓ ી-એ સ ટલીન લેમ સેટ
આ ોત બે મેડલ/વે ડર પર ખરાબ અસર કરતી નથી એટલે ક ધા ુ
કર શકાય છે.
ઓ ડાઇઝ્ડ નથી અને ધા ુ સાથે ત યા કરવા માટ કોઈ કાબ ન
- તટ ોત ઉપલ નથી.

90 CG & M : R&ACT : (NSQF - સંશો ધત 2022) - અ યાસ 1.5.21 - 27 માટ સંબં ધત સ ત