Page 285 - Electronics Mechanic 1st Year - TP -Gujarati

ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અિે હાર્્ડવેર (Electronics & Hardware) વ્્યા્યામ 1.14. 133
ઇલેક્ટ્રોનિક્સ મમકેનિક (Electronics Mechanic) - ડર્જિટલ સ્રોરેજ ઓજિલરોસ્રોપ

IC 555 િરો ઉપ્યરોગ કરીિે સ્થિર મલ્ટિવાઇબ્ેટર િર્કટ બિાવરો અિે પરીક્ષણ કરરો (Construct and test
Astable multivibrator circuit using IC 555)

ઉદ્ેશ્્યરો:આ કસરતના અંતે તમે સમર્્થ હશો
• IC 555 િરો ઉપ્યરોગ કરીિે સ્થિર મલ્ટિવાઇબ્ેટર િર્કટ એિેમ્બલ કરરો અિે તેનું પરીક્ષણ કરરો
• પલ્સ ડરપીટટશિ ફ્રીક્વન્િી (PRF), કઠરોળિરો ઉદ્ય અિે પતિિરો િમ્ય માપરો.

જરૂરી્યાતરો (Requirements)

ટૂલ્સ/ઇસ્ક્વપમેન્્ટ્ િ/ઇન્સ્્રુ મેન્્ટ્ િ (Tools/Equipments/ • કાબ્થન રેઝિસ્ટર, ¼ W/CR25 - 1 No.
Instruments) 1kΩ
10k હાજર - 1 No.
• રેગ્્યયુલેટેડ ડીસી પાવર સપ્લાય 0-30/2A - 1 No.
• તાલીમાર્થીઓની ટૂલ કીટ - 1 Set • વત્થમાન, 10kΩ - 1 No.
• CRO 20MHz, ડ્યુઅલ ટ્રેસ - 1 No. • કેપેજસટસ્થ - 1 No.
• પ્ોબ્સ સાર્ે ડડજિટલ મમજલમીટર - 1 No. 0.01 μF/25V - 1 No.
0.1 μF/25V - 1 No.
િામગ્ી/ ઘટકરો (Materials/Components) 4.7 μF/25V - 1 No.
• બ્ેડ બોડ્થ - 1 No. • સ્પીકર, 8Ω, 2” અર્વા કોઈપણ
• IC આધાર, 8 પપન DIL - 1 No. નાનયું (પોકેટ રેડડયોમાં વપરાયેલ) - 1 No.
• IC 555 - 1 No. • LED 5mm, લાલ - 1 No.
• વાયરને હૂક કરો - as reqd

કાય્થપદ્ધમત (PROCEDURE)

IC 555 િરો ઉપ્યરોગ કરીિે સ્થિર મલ્ટિવાઇબ્ેટરનું નિમમાણ અિે પરીક્ષણ

1 બધા જરૂરી ઘટકો એકપરિત કરો, તેમને તપાસો અને Fig 1 માં બતાવ્યા 3 સર્કટ ઘટકોના મૂલ્ોમાંર્ી, આઉટપયુટની ON-ટાઇમ (tON), OFF-time
પ્માણે બ્ેડબોડ્થ પર સ્થિર મલ્ટિવાઇબ્ેટર સર્કટને એસેમ્બલ કરો. (tOFF) અને પલ્સ ડરપીટટશન ફ્ીક્વન્સી (PRF) ની ગણતરી કરો અને
રેકોડ્થ કરો.
2 પ્ઝશક્ષક દ્ારા એસેમ્બલ સર્કટ તપાસો.
4 પ્ઝશક્ષક દ્ારા ચકાસાયેલ ગણતરી કરેલ મૂલ્ો મેળવો.

5 માપ માટે CRO તૈયાર કરો.
6 સર્કટ પર DC વોટિેજ ચાલયુ કરો અને CRO નો ઉપયોગ કરીને સર્કટના
આઉટપયુટ પર સતત લંબચોરસ કઠોળ તપાસો.
જો ત્યાં કરોઈ આઉટપુટ િથી, તરો િર્કટ પર વરોટિેજ બંધ કરરો અિે
િર્કટ કિેક્શન્િ તપાિરો. જો જરૂરી હરો્ય તરો પ્રશશક્ષકિી મદદ લરો.
7 આઉટપયુટ કઠોળના ઓન-ટાઇમ, ઑફ-ટાઇમ અને PRF (પલ્સ
ડરપીટટશન ફ્ીક્વન્સી) ને માપો અને રેકોડ્થ કરો.

8 Fig 2 માં બતાવ્યા પ્માણે કઠોળના ઉદય-સમય અને પતન-સમયને
માપો અને રેકોડ્થ કરો.

9 Fig 3 માં બતાવ્યા પ્માણે કેપેજસટર સાર્ે શ્ેણીમાં આઉટપયુટ પર
કેપેજસટર 4.7μF અને 8Ω, 2 ઇં ચ સ્પીકરને કનેક્ટ કરો.

10 DC સપ્લાય ચાલયુ કરો અને સ્પીકરમાંર્ી સાંભળી શકાય તેવા અવાજને
આઈિી િરોકેટમાં આઈિી મૂકરો અિે તેિે ઠરીક કરરો િેથી આઈિી સાંભળો. વત્થમાન ‘RB’ ની સ્થિમત બદલો અને સ્પીકરમાંર્ી બદલાયેલ
પપિ વાંકા િ થા્ય અથવા આઈિી બેઝમાંથી બહાર િ આવે.
ફ્ીક્વન્સી આઉટપયુટ તપાસો.

259