Page 126 - Electrician 1st Year- TP - Gujarati

પાવર (Power) એકસરસાઈઝ 1.5.45
ઇલેક્ટ્રિશિયન (Electrician) - એસી સર્કટ

વર્્તમાન, વોલ્ેજ અને પીએફને માપો અને એસી શ્ેણીના સર્કટમાં આરએલ, આર-સી, આર-એલ-

સીની લાક્ષણણકર્ાઓ નક્કી કરો (Measure current, voltage and PF and determine the
characteristics of the RL, R-C, R-L-C in AC series circuits)

ઉદ્ેશ્યો : આ એકસરસાઈઝ(Exercise)ના અંતે, તમે શીખી શકશો
• R-L શ્ેણીના સર્કટમાં વર્્તમાન, વોલ્ેજ, પાવર(Power) અને P.F માપોéé
• R-C, શ્ેણી સાધનો(Equipment)/મિીનો(Machines) સર્કટમાં વર્્તમાન વોલ્ેજ, પાવર(Power) અને P.F માપો
• R-L-C શ્ેણીના સર્કટમાં વર્્તમાન વોલ્ેજ, P.F માપો
• પાવર(Power) અને P.F માપો. R L-C શ્ેણીના સર્કટમાં.

જરૂરીયાર્ો(Requirements)

ટૂલ્સ(Tools)/ઇન્સસ્ટ્્રુમેન્્ટ્સ(Instruments) સામગ્ી(Materials)
• MI વોલ્ટમીટર 0 - 300 V - 3 No. • Connecting cables - as reqd
• MI એમીટર 0 - 1.5 A - 1 No. • Choke (tube light) 40 W, 0.43 A,
• વોટમીટર 250 V, 2.5 amps - 1 No. 250 V - 1 No
• પાવર(Power) ફેક્ટર મીટર (0.5 • I.C.D.P. switch - 16 amps, 250 volts - 1 No
લેગથી0.5 લીડ) 250 વોલ્ટ, 2.5 • Wire wound resistor 500 W/0.5A - 1 No
એએમપીએસ - 1 No. • Wire wound resistor 100W/1.5A - 1 No

સાધનો(Equipment)/મિીનો(Machines) • Electrolytic capacitor 8mFd/400V - 1 No
• Electrolytic 1mFd, 2mFd, 4mFd/400V - 1 No each
• ઓટો ટ્રાન્સફોમ્મ 0-270V/8A - 1 No.

કાર્્મપદ્ધતત (PROCEDURE)

કાર્્મ 1: R-L શ્ેણી સર્કટમાં વર્્તમાન, વોલ્ેજ, પાવર (Power) અને P.F ને માપો

1 આકૃતત 1 ની જેમ ઇન્સ્ટ્્રુમેન્્ટ્સ(Instruments), રેઝઝસ્ટ્ર R, ઇન્ડક્ટર 4 સર્કટમાં વપરાતી દેખીતી અને સાચી પાવર(Power)ની ગણતરી કરો
Lને કનેક્ટ કરીને સર્કટને એસેમ્્બલ કરો. સપ્લાર્ ચાલુ કરો. અને તેમની

2 વોલ્ટેજ VR, VL, સપ્લાર્ વોલ્ટેજ VT અને સર્કટ વત્મમાન માપો અને 5 પાવર(Power) ફેક્ટરની ગણતરી કરો અને માપેલા પાવર(Power)
કોષ્ટક(Table) 1 માં રેકોડ્મ કરો. ફેક્ટર સાથે તેની સરખામણી કરો.
3 પાવર(Power) (W1) અને પાવર(Power) ફેક્ટર (cos j) વાંચો અને 6 R અને L પર વોલ્ટેજના ટીપાં ઉમેરવા માટે વેક્ટર ડાર્ાગ્ામ દોરો.
તેને કોષ્ટક(Table) 1 માં રેકોડ્મ કરો.
કોષ્ટક (Table) 1

માપેલ મૂલ્ય ગણર્રી કરેલ મૂલ્ય

ક્ર. સર્કટ વવદ્ુત વીજ વપરાશ પ્રતતકાર ઇન્ડક્શન સમગ્ પાવર(Power) VR અને VT1 અને સર્કટમાં માપેલ
No. વત્મમાન સંચાર (વોટમીટર સમગ્ વોલ્ટેજ ફેક્ટર (P.F. મીટરનું VL નો VT2 માં વીજ વચ્ેનો
રીડિડગ) વોલ્ટેજ રીડિડગ) વેક્ટર તફાવત વપરાશ તફાવત
ઉમેરો

I VT1 W1 VR VL Cos φ1 VT1 VT – W2= VT Cos
VT1 X φ1–
I X Cos Cos φ2
φ1

104